काठमाडौं । इन्डोनेसियामा हुने १८ औं संस्करणको एसियन गेम्स आउन केही सातामात्र बाँकी छ । आगामी अगष्ट तेस्रो साताबाट आयोजना हुने एसियन गेम्सका लागि नेपालले बिशेष तयारी गरिरहेको छ ।
एसियन गेम्सको बिशेष तयारी गर्न केहि टोली वैदेशिक प्रशिक्षणमा व्यस्त छन् । केही टोली भने कमजोर खेल संरचनाकोबीचमा नेपालमै आफुलाई तिखार्ने कोशिश गरिरहेका छन् ।
नेपाली खेलकुदको सर्वोच्च निकाय राष्ट्रिय खेलकुद परिषद (राखेप)ले एसियन गेम्सको तयारीलाई कसरी लिएको छ । यसको अवस्था र चुनौतीहरु के के छन् ?
यिनै बिषयमा राखेप सदस्यसचिव केशव कुमार विष्टसंग खेलपाटीका रमेश सुवेदी र हिमबिक्रम केसीले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :
इन्डोनेसियामा हुने एसियन गेम्समा नेपालले लिएको लक्ष्य के हो ?
एसियन गेम्समा अहिलेसम्म ऐतिहासिक ढंगले जति प्राप्त गरेको छ । त्यसको रेकर्ड ब्रेक गर्ने हाम्रो पहिलो लक्ष्य हो । एसियन गेम्समा अहिलेसम्मको उपलब्धिलाई उछिन्ने गरी पदक हासिल गर्ने तयारी छ । अहिले हामी तीन चरणको तयारी गरिरहेका छौ ।
यस पटकको एसियन गेम्समा नेपालले कति पदक जित्छ त ?
अहिलेसम्म हामीले प्राप्त गरेको पदक कास्य पदक हो । यो पटक हाम्रो लक्ष्य स्वर्ण पदक नै हो । तर, यसमा ठोकुवा गरेर भन्न सक्दिन । हाम्रो जुन अहिलेको तयारी छ, दुई रजत र तीन कास्य आउछ । यो चाँही हामी निश्चित भन्न सक्छौ ।
कुन कुन खेलबाट पदकको आशा गरिएको छ ?
हाम्रो पदक आउने मार्सल आर्ट्सको खेल हो । हामीले तेकान्दो, कराते, उसु, जुडोमा पदकको आश गरेका छौं । प्याराग्लाइडिङमा समेत सम्भावना छ । स्केटिङको तयारी हङकङमा भईरहेको छ । त्यसमा पनि हामीले पदक ल्याउने सम्भावना छ ।
मार्सल आर्ट्स बढी सम्भावना छ । महिला बक्सिङमा पनि हाम्रो बढी जोड छ । यसरी दुई रजत र तीन काँस्य आउछ भन्ने आँकडा छ । कोशिश स्वर्ण पदक ल्याउने हो तर एसियाली प्रतियोगितामा त्यति सजिलो छैन । खेल हो, ल्याउन नि सकिन्छ । तर, अहिले हाम्रो जुन धरातल छ, अलि कठिन छ । जे होस रजत र काँस्य पदक चाँही ल्याउछौ ।
प्रतियोगिताको तयारी राखेपले कसरी अघि बढाईरहेको छ ?
जुन खेलबाट पदक हासिल गर्ने आशा गरेका छौँ । त्यसलाई बैदेशिक प्रशिक्षणमा पठाएका छौँ । तेक्वान्दो कोरियामा दुई महिनाबाट प्रशिक्षणमा व्यस्त छ । बक्सिङ थाइल्याण्डमा छ । उसु चीन जादैछ । कराँते जापान जाने तयारीमा छ । जुडो हङ्गेरीमा रहेको छ । यसरी विभिन्न खेलका प्रशिक्षण भईरहेका छन् ।
प्रतियोगिताको तयारीमा समस्या के छन् ?
हामीलाई बजेट कै समस्या हो । बजेटको अभाव छ । बजेट सिमित हुन्छ । त्यो सिमित बजेटभित्र ब्यवस्था मिलाउनु पर्छ । राम्रो तयारी गर्नुपर्छ । खेलाडीलाई बढी भन्दा बढी सुबिधा दिनुपर्ने हुन्छ तर बजेट थोरै हुन्छ, त्यो पनि समयमा आउदैन ।
तयारीमा कम बजेट भएको गुनासो समेत सुनियो नि ?
सबैमा बजेटको अभाव छ । हामीले १० करोड माग्छौ, आउछ ५ करोड । खेलाडीलाई एकातिर डाइटको ब्यवस्था गर्न सकिँदैन । तर, तयारीमा पहिलेको भन्दा धेरै सुधार भएको छ ।
खेलाडीलाई दिने पैसाको गुणस्तरमा होस् वा उसले खेल्ने बाताबरणमा । उसलाई दिने गोजी खर्च होस्, सबै चिजमा हामीले वृद्धि गरेका छौ । तर, हामीलाई जति आवश्यक हो, त्यो उपलब्ध हुन सकेको छैन् ।
जति बजेट छ त्यसलाई नै राम्रो सदूपयोग गर्ने हो । बजेट छैन भनेर मात्रै चिन्ता गरेर हुदैन् । बढी भन्दा बढी बजेट ल्याउने प्रयास गरिरहेका छौ । भएको वजेटको आधारमा पनि तयारी गरिरहेका छौँ ।
प्रतियोगिताको संघारमा नेपालको तयारीलाई लिएर धेरै टिका टिप्पणी र आलोचना हुने गर्छ । यसपटक समेत त्यो बिषय अछुतो रहेन। तयारीमा भएको कमजोरीलाई परिषदले कसरी हेरेको छ ।
यसपालि बिगतको भन्दा कम छ । पहिलाको जस्तो विवाद हुने, मान्छे भागेर राति एयरपोर्ट जाने, राति नै गएर बास बस्नुपर्ने, मुद्धा हाल्ने, झगडा गर्ने, विभिन्न खालको विवाद हुन्थ्यो, त्यो अहिले छैन् । पहिलाको जस्तो अवस्था अहिले छैन् । पुर्ण समझदारीमा लिएर जानेछौं ।
छनोटमा परेन, सोही कारण विवाद बढायो भने त्यो फरक बिषय हो । तर, निष्पक्ष भएर, मलाई अन्याय भयो भन्ने जानकारी आएको छैन् । बल प्रयोग भएको, राजनीतिक पुर्वाग्रहमा भेदभाव भएको कतै भेटेको छैन् ।
तयारीमा जुन पुरानै शैली र खेलाडी, प्रशिक्षकलाई न्यनतम सेवा सुविधामा भएको कमजोरीको बिषय छ, यसमा राखेपको भनाई के छ ?
तयारीको विषयमा हामी पनि छैनौ । तर, बिगतमा भन्दा धेरै उत्कृष्ट छ । बिगतमा नेपालले जुन किसिमको एसियन खेलको तयारी गर्ने गर्दथ्यो, त्यो भन्दा धेरै राम्रो अहिले छ । तर, अरु देशको हेर्दा हामीलाई नपुगेको देखिन्छ । अरु देशको जस्तो पुगेको छैन तर बिगतको भन्दा धेरै राम्रो रहेको छ ।
नेपालले २८ खेलमा सहभागिता जनाउदै छ । पदक जित्ने सम्भावना भएका खेललाई विशेष महत्व दिएर प्रतियोगिताको तयारी गर्न किन सकिएन ?
खेलकुद भनेको पदकको लागि मात्र होईन । दुई देशबीचको सम्बन्ध विस्तार गर्नकालागि समेत हो । त्यसको आधारमा हामी खेलमा सहभागी हुन्छौ ।
अर्को कुरा, अहिले पदक नआएर अर्को पटकको तयारी हुन्छ । जसले एक्स्पोजर दिन्छ । कति कुरा पदकको आशले भन्दापनि राष्ट्रिय खेलको गौरवको हिसावले लगिन्छ । कति पदक र कति लोकप्रियताको हिसावले सहभागी भईन्छ ।
नेपालले गरेको तयारीलाई लिएर परिषद के सन्तुष्ट छ ?
विगतको भन्दा धेरै राम्रो तयारी छ । विगतमा ३ महिला बन्द प्रशिक्षण हुदैन थियो । अहिले हामी नियमिति ट्रेनिङ २ बर्षबाट गरिरहेका छौ । ३ महिना यता बन्द प्रशिक्षण गरिरहेका छौ । त्यो हेर्दा हामी सन्तुष्ट छौ । खेल्ने खेलाडीले हो, सिकाउने प्रशिक्षकले हो । हामीले व्यवस्थापन गर्नेमात्र हो । सधैभरी खेलाडीको प्रर्दशन हेर्न मिल्दैन् । प्रत्येक संघको माग अनुसार हामीले तयारी गरिदिएका छन् । यसबाट हामी सन्तुष्ट छौ । तर, विदेशको प्रशिक्षण लगायतका विविध विषय हाम्रो बजेटले समेत भ्याउदैन् । तर विगतमा भन्दा राम्रो तयारी गरेका छौ भनेर सन्तुष्ट छौं ।
