काठमाडौं । कोराना भाईरसले विश्व समुदाय प्रभावित छ । विश्वभरका सम्पुर्ण गतिविधि ठप्प जस्तै छन् । विश्व अर्थतन्त्र बिकराल अवस्थातर्फ अग्रसर हुदैछ ।
कोरोनाको असरबाट विश्व खेलकुद पनि अछुतो रहेन । खेल अर्थतन्त्र अझै नराम्रोसंग प्रभावित हुने देखिन्छ ।
खेलकुदमा पनि फुटबल सबैभन्दा धेरै प्रभावित छ ।
विश्व फुटबलको सर्वोच्च निकाय फिफा हुँदै विभिन्न देशले सञ्चालन गर्ने क्लब फुटबल कोरोनाबाट प्रताडित बनेका छन् ।
युरोप लगायत विश्वभरका फुटबल प्रतियोगिता रोकिएका छन् । कहिले खुल्ने टुङ्गो छैन । विश्वभरका ठुला क्लबमा आर्थिक संकट देखिन थालिसकेको छ ।
खेलको अर्थशास्त्र फेल बनेको छ । प्रतियोगिता अनिश्चित छन् । दर्शक छैनन् । रंगशाला बन्द गरेर खेलाउन मिल्ने पनि अवस्था छैन । ठुला लगानीका क्लबहरु धरासायी बन्ने देखिन्छ ।
यसको असर नेपाली फुटबलमा पनि देखिन थालेको छ । नेपाली फुटबलको सर्वाेच्च संस्था अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा)ले सम्पुर्ण फुटबल गतिविधि स्थगित गरेको छ ।
ठुला क्लब समावेश गर्दै मोफसलमा चल्ने गोल्डकप तथा बी र सी डिभिजनका प्रतियोगिता अनिश्चितकालका लागि स्थगित छन् ।
कोरोनाकै प्रभावले बी डिभिजन लिग चालू अवस्थामै एन्फाले स्थगित गर्नुपर्ने स्थिती बन्यो ।
सुरुवाती अवस्थामै बी डिभिजन क्लबले नोक्सानी ब्यहोरेका छन् । लिग अनिश्चित बन्दा क्लबको अनुमानित बजेट बढ्ने देखिन्छ, जसले क्लबलाई घाटामा लैजानेछ ।
त्यही समस्या शीर्ष डिभिजन खेल्ने ठुला क्लबलाई परेको छ । प्रतियोगिता नहुदाँ खेलाडीमा गरेको लगानी खेर गएको क्लबहरु बताउँछन् ।
प्रतियोगिता ठप्प हुँदा खेलाडीको तलबको बिषयलाई क्लबलाई पिरोलेको छ । कोरोनाका कारण सबै खेल गतिविधि ठप्प भएपछि क्लबहरुले सबै खेलाडीलाई बिदा दिएका छन् ।
यस सिजनको ए डिभिजन लिग मछिन्द्र क्लबले जित्यो । क्लब ईतिहासमा पहिलो पटक लिग जितेको उसले स्टार तथा अनुभवी खेलाडीमा ठुलो लगानी गर्यो । सोही अनुसारको सफलता लिगमा हात पार्यो । तर कोरोनाको प्रकोपसंग मछिन्द्रलाई यस सिजन घाटामा जाने देखिएको छ ।
उसले खेलाडीसँग पुरै सिजनका लागि सम्झौता गरेको छ । तर प्रतियोगिता नहुँदा लगानी उठाउने अवस्था छैन ।
‘कोरोनाले गर्दा क्लबलाई धेरै नोक्सान भयो । मोफसलमा सोचेको जस्तो प्रतियोगिता खेल्न पाएनौं । खेलाडीसँग सम्झौता रहेको कारण उनीहरु बाहिर रहँदा पनि तलब दिनुपर्छ । तर खेलाडी र क्लब समझदारीमा अगाडी बढ्नुपर्छ ।’ मछिन्द्रलाई पहिलो पटक लिग च्याम्पियन बनाएका ब्यवस्थापक अनिल श्रेष्ठ भन्छन् ।
लिगमा तेस्रो भएको मनाङ मस्र्याङ्दी, चौथो भएको थ्रीस्टार र छैठौ भएको जावलाखेल समेत प्रतियोगिता ठप्प हुँदा क्लब घाटामा जाने बताउँछन् ।
लिगमा राम्रो प्रदर्शन गर्न नसकेका मनाङ र थ्री स्टार मोफसलमा राम्रो गर्ने योजना बनाएका थिए । तर एन्फाको नयाँ नियम अनुसार क्लबले एक महिनामा तीन मात्रै मोफसलका प्रतियोगिता खेल्न पाउछन् ।
मोफसलको प्रतियोगिता रोकिदाँ क्लबहरु घाटामा जाने देखिएको छ।
‘प्रतियोगिानै रोकिँदा समस्या भएको छ । घाटामा पक्कै गईन्छ ।’ मनाङका महासचिव अनिल गुरुङ भन्छन् ।
मोफसलकै प्रतियोगिताका लागि भन्दै मनाङले महङ्गा फरवार्ड ओलावाले अफिजलाई क्लबमा अनुबन्धन गरेको थियो । केही नयाँ खेलाडी थप्ने योजना समेत बनेको थियो ।
तर कोरोनाका कारण प्रतियोगिताको तालिका प्रभावित हुदाँ क्लबमाथि आर्थिक भार थपिने गुरुङ बताउँछन् ।
लिग तालिकामा शीर्ष ६ मा राख्दै राष्ट्रिय लिग पक्का गरेको जावलाखेल समेत प्रतियोगिता नहुँदा समस्यामा परेको छ ।
‘क्लब त सधै घाटामा गईरहेको छ । झन कोरोनाले गर्दा नोक्सान बढ्ने देखिएको छ । धेरै मर्का पर्ने अवस्था बनेको छ ।’ अध्यक्ष महेन्द्र क्षेत्री भन्छन् ।
लिगको शीर्ष ६ भित्र परेका दुई विभागीय टिमलाई भने कुनै समस्या देखिदैन ।
लिग उपविजेता आर्मी र पाँचौ बनेको पुलिसको टिमका खेलाडीले विभागबाटै सेवा सुविधा पाउँछन् । तर व्यवसायीक रुपमा चलिरहेको क्लब भने कोरोनाबाट धेरै प्रभावित बन्ने देखिन्छ ।
‘विभाग घाटामा जान्छ भन्ने छैन । अप्ठ्यारो पक्कै हुन्छ । तर अन्य क्लबको जस्तो अवस्था रहन्न ।’ आर्मीका पुर्व खेलाडी तथा ब्यवस्थापक चुन बहादुर थापा भन्छन् ।
हाल आर्मीमा प्रशिक्षक र ५ खेलाडी मात्रै करारमा रहेका छन् ।
ठुला क्लबलाई आर्थिक संकटको समस्या देखिएपनि ए डिभिजनमा टिक्न अन्य क्लबलाई भने कोरोनाको प्रभावले छोएको छैन ।
लिग अवधिभरका लागि मात्र खेलाडी अनुबन्धन गरेका शीर्ष ६ बाहिर क्लबले राहतको महशुश गरेका छन् ।
व्रिगेड ब्वाईज क्लबका ब्यवस्थापक अर्विन गुरुङ कोरोना लागेपनि क्लबको स्थितीमा खासै असर नगर्ने बताउँछन् ।
‘लिगको लागि मात्रै भनेर खेलाडी बनाएका थियौं । मोफसल पनि खेल्दैनौं । त्यसैले हाम्रो क्लबलाई घाटा लाग्ने अवस्था छैन ।’ रेलिगेशनबाट जोगिएको ब्रिगेडका ब्यवस्थापक अर्विन भन्छन् ।
