काठमाडौं । बंगलादेशमा आज (मंगलबार) बाट साफ च्याम्पियनसिप सुरु हुदैछ । दक्षिण एसियाली फुटबलको विश्वकप मानिने प्रतियोगितामा नेपालले उपाधि जित्ने लक्ष्य लिएको छ ।
प्रतियोगितामा नेपालले सधै दाबेदारको रुपमा प्रस्तुत हुने र नकआउट चरणमा अगाडी बढ्न नसक्ने टोलीको परिचय बनाएको छ । नेपालले अहिलेसम्म प्रतियोगिताको फाईनल सम्म खेल्न सकेको छैन् ।
यस अवस्थामा नेपालको उपाधि सम्भावना, चुनौती र बलियो पक्ष के कस्ता रहेका छन् त ? यिनै बिषयमा खेलपाटीका हिम बिक्रम केसी र दिपेश तिमलसिनाले फुटबल विश्लेषक सञ्जिव मिश्रसंग कुराकानी गरेका छन् । त्यसको संम्पादीत अंश प्रस्तुत गरेका छौ ।
साफ जित्ने नेपालको सम्भावना कस्तो छ ?
नेपाल जस्तो टिमका लागि पहिलो म्याच महत्वपुर्ण हुन्छ । पाकिस्तानसंग कस्तो खेल्छ, त्यसमा सबै कुरा निर्भर हुन्छ । पहिलो खेलमा पाकिस्तानलाई पराजित गर्न सकेमा दोस्रोमा भुटानलाई समेत हराउन सक्छ । बंगलादेशसंग समेत राम्रो नतिजा आउन सक्छ । नेपाल नकआउट चरण पुग्यो भने फाईनल पुग्न सक्छ ।
नेपालले थाईल्याण्डमा राम्रो तयारी गरेको छ । तर, एसियन गेम्समा तीनवटै म्याचमा पराजित भयौ । तर, एसियाडमा नेपाललाई पराजित गर्ने टोली धेरै माथिसम्म पुगे । जापानसंग हामीले रक्षात्मक खेलेको हो । भियतनामसंग नेपालले गोलको अवसर समेत सिर्जना गरेको हो । तर, पाकिस्तानसंगको खेल बिग्रियो । पाकिस्तानसंग हारेका कारण नेपाली खेलाडी साफमा शतर्क भएर खेल्छन् भन्ने लाग्छ । पहिलो खेल राम्रो खेल्यो भने अन्य खेलमा त्यसको प्रभाव रहन्छ ।
एसियन गेम्समा उमेर समूहका खेलाडीले मात्र ठुला टिमसंग खेल्न पाए । सिनियर खेलाडीले राम्रो टिमविरुद्ध खेल्न पनि पाएनन् । सिनियर टिमको रियल टेस्ट देखिएन नि ?
नेपाली प्रशिक्षकले कसरी खेलाउला थाहा छैन । तर, रोहित चन्द नेपाली फुटबलको सबै भन्दा राम्रो खेलाडी हो । उसलाई सेन्टर डिफेन्सको रुपमा खेलाउदा राम्रो होला भन्ने लाग्छ । अहिले हामीसंग साफमा डेब्यु गर्ने सम्भावना भएको सुमन अर्याल छ । उसको लेफ्ट डिफेन्डर राम्रो छ । ओभरल्याप र क्रसहरु निकै राम्रो निकाल्छ । त्यस्तै, निराजन निकै बर्षपछि टिममा आएको छ । क्रियटिभ मिडफिल्डर हो । डटेर खेल्छ । उसलाई कसरी प्रयोग गर्ने भन्ने महत्वपुर्ण छ । हामीसंग प्रतिभा छन् तर कसरी प्रयोग गर्ने भन्ने महत्वपुर्ण हो ।
साफका प्रतिद्वन्द्वीलाई हेरेर नेपालको उपाधि सम्भावना के देख्नु हुन्छ ?
पहिलो खेलमा पाकिस्तानलाई हराउन सके भुटान, बंगलादेशसंग समेत राम्रो नतिजा आउन सक्छ । सेमिफाईनल म्याच कसैको पनि हुन सक्छ । भारतले अन्डर २३ को टिम खेल्नकालागि पठाएको छ । दक्षिण एसियामा भारत जहिल्यै हाम्रो तगारो हो । तर विगतमा हामीले भारतको सिनियर टिमलाई हराएका छौ ।
बंगलादेश सधै राम्रो खेल्छ । घरेलु भुमिका उसको प्रर्दशन अझै राम्रो छ । माल्दिभ्सले केही बर्षयता निकै राम्रो प्रर्दशन ग¥यो । अलि अस्फाक जस्तो खेलाडीबाट प्रेरित उसले दक्षिण एशियाली फुटबलमा राम्रो नतिजा निकाल्यो । तर अहिले त्यो प्रकारको खेलाडी माल्दिभ्ससंग छैन् । हाम्रो मुख्य प्रतिद्वन्द्वी भनेको भारत र बंगलादेशनै हुनेछन् ।
अफगानिस्तान समेत साफबाट अर्को क्षेत्रमा गएको छ । अमेरिका, युरोप लगायतका देशबाट खेल्ने खेलाडी भएकाले अफगानिस्तान बलियो रहदै आयो । उसले भारतलाई समेत हराएर साफ जित्न सफल भयो । अफगानि टिम नभएको कारणले हामी उपाधिकै लागि भिड्न सक्छौ ।
फुटबलमा जित्नकालागि सबै कुरा मिल्नपर्ने हुन्छ । आधुनिक फुटबलमा कुनैपनि टिमले कुनैपनि टिमलाई हराउन सक्छ । कुनै समय भारत र अफगानिस्तान बलिया थिए । त्यस हिसावमा उपाधिमा म नेपालको सम्भावना देख्छु ।
तुलनात्मक रुपमा नेपालको समूह सहज मानिएको छ । विपक्षी टिमविरुद्ध विगतको रेकर्डलाई हेर्दा । उसले प्रतियोगितामा केही फाईदा गर्छ ?
यसअघि एक प्रशिक्षक थिए, प्याट्रिक असाम्स । उनले नेपाली टिम भविष्यलाई हेरेर बनाएको भन्थे । सोही अनुसार नेपालले बंगबन्धु र साग जस्ता महत्वपुर्ण प्रतियोगिता जित्न सफल भएको थियो । तर हामीले आफ्नो क्षेत्रमा होसियार भएर खेल्नपर्छ । २०१५ को साफमा श्रीलंकासंग होसियार नहुदाँ हामी समुह चरणबाटै बाहिरिएका थियौ । त्यो खेल बराबरी भएको भए हामी सेमिफाईनल पुग्ने थियौ ।
एशियाडको नतिजालाई हेरेर नेपालले पाकिस्तानसंग होसियार भएर खेल्न पर्छ । पाकिस्तानस शारिरिक खेल खेल्छ । तर हामीले प्राविधिक रुप खेलेर पाकिस्तानलाई हराउनुपर्छ । पाकिस्तानविरुद्धको खेलमा चुकेनौ भने हामीले धेरै चिज साफमा जित्न सक्छौ ।
साफमा नेपालको मुख्य चुनौती के हो ?
करिब २ बर्ष बढी लामो समय जापानी प्रशिक्षकले टिम हेरिरहेको थियो । अहिले अन्तरिक प्रशिक्षकमा बालगोपाल महर्जन आएका छन् । करिब एक महिनामात्र भएको छ, उनले टिम हेरेको । खेलाडीलाई कसरी खेलाउने भन्ने चुनौती छ ।
अर्को सामान्यतया, साफ डिसेम्बरमा हुने गर्दथ्यो । सेप्टेम्बरमा अलि गर्मी हुन्छ । साँझको समयमा ढाकामा मौसम चिसोनै हुन्छ । तर भुटान र नेपाल हिमालय देश भएकाले अलि चिसो हुन्छ । हामीले सोही अनुसार गर्मीमा खेल्न मिल्ने गरि अभ्यास गरेको भए सहज हुने थियो । तर संयमित भएर खेले गारो नहोला भन्ने हो ।
साफका लागि भुटान र श्रीलंकाले धेरै अगाडी टिम तयार बनाएर अभ्यासमा जुटे । हामीले एउटै अन्तराष्ट्रिय मैत्रिपुर्ण खेल पनि खेलेनौ । यसले नेपाली टिमको प्रर्दशनमा कत्तिको प्रभाव पार्छ ?
आवश्यकता अनुसार मैत्रिपुर्ण म्याचको तयारी पुगेन । एन्फामा नेतृत्व परिवर्तन आएपछि आफ्नै सोच र कार्यक्रम अनुसार फुटबल अघि बढेको छ । गत मेमा निर्वाचित सकिए लगत्तै खेलाडीको अभ्यास सुरु भएको हो । टिममा रहेका धेरै खेलाडीले एशियाड खेलेको हुनाले धेरै समस्या नहोला । मुख्य कुरा नेपाली टिममा धेरै भन्दा धेरै खेलाडी अनुभवी छन् । एउटामात्र डेब्यु गर्न बाँकी खेलाडी छ । तयारी पुगेन भनेर चिन्ता मान्नुपर्ने अवस्था छैन ।
नेपाली टिमको बलियो पक्ष के हो ?
पछिल्लो समय नेपाली टिमले लड्न सिकेको छ । सोलिडारिटी कपमा किरण चेम्जोङले पेनाल्टी बचाउदै नेपाललाई उपाधि जिताएका थिए । २००८ यता लगातार राष्ट्रिय टिमबाट खेलिरहेको छ । हाम्रो गोलकिपिङ पक्ष निकै बलियो छ ।
त्यस्तै, विमलको गोल गर्ने कला गज्जवको छ । उसलाई सहयोग गर्न अन्जन, भरत र नवयुग जस्ता खेलाडी छन् ।
मिडफिल्डमा केही कमजोरी छ । बिक्रम लामा जस्तो खेलाडी हामीसंग छैन । नेपालको कमजोरी भनेको सधै मिडिफिल्डलाई होल्ड गरेर खेल्दैन । डिफेन्सिभ चरित्रको खेलाडीलाई मिडफिल्डमा खेलाउछ । अहिलेको फुटबलमा हामी आधुनिक तरिकाले जान पर्ने हो । तर हामी तर्सेर खेलिरहेका छौ । मिडफिल्ड जिम्मेवारीबाट भागेर खेलेको जस्तो देखिन्छ ।
अर्को हाम्रो डिफेन्स अलि होसियार हुनपर्नेछ । डिफेन्समा समेत पछिल्लो समय कमजोरी छ । डिफेन्स लाईनलाई बनाउन अझै बाँकीनै छ ।
नेपालको डिफेन्स पछिल्लो एक दशककै सुस्त देखिएको हो ?
हाम्रो अहिलको डिफेन्स अलि सुस्त देखिएको छ । मिडफिल्डले राम्रो भुमिका निर्वाह गरेमा डिफेन्सलाई अलि सजिलो हुन सक्छ ।
नेपालको मिडफिल्डमा शारिरिक रुपमा साना कदका खेलाडी छन् । यसले मिडफिल्डलाई कमजोर बनाउछ कि ?
हामीले सेन्टर डिफेनसमा रोहित चन्दलाई खेलाएर यसको पुर्ती गर्न सक्छौ । यसो गर्दा गोलकिपरमा किरणलाई समेत सजिलो हुन्छ । मिडफिल्डले समेत जमेर खेल्ने मौका पाउछ ।
नेपाली फुटबलले खेल्ने शैली सधै अस्थिर बन्यो, कुन ढाचामा खेल्दा राम्रो होला ?
सामान्यतया हामी ४–४–२ को ढाचामा खेलिरहेका छौ । विश्व फुटबल ४–३–२–१ मा खेलिरहेको छ । नेपालले समेत त्यही ढाचामा खेल्दा राम्रो हुन्छ भन्ने लाग्छ ।
लामो समययता लिग नभएर हाम्रो घरेलु फुटबलको अवस्था दयनिय छ । यसले साफको नतिजा कत्तिको प्रभाव पार्छ ?
एन्फाले आयोजना गर्ने लिग फुटबल नभए पनि मोफसलमा नकआउट प्रतियोगिता भईरहेका छन् । अहिले राष्ट्रिय टिममा भएका खेलाडीहरु सक्रिय रुपमा खेलिरहेका खेलाडी छन् । त्यसकारण नेपाली टिमको प्रर्दशनमा खासै असर गर्दैन भन्ने लाग्छ ।
