काठमाडौं । माघ ६ गते बिहानै उनी राझा विमानस्थल ओर्लिए । लगत्तै नेपालगञ्ज रंगशालातिर सोझिए । मौसम खुलि सकेको थिएन, उनी निरिक्षणमा उत्रिसकेका थिए । उनी अर्थात राखेप सदस्य सचिव केशवकुमार विष्ट महिनाको चौथो पटक नेपालगञ्ज भ्रमणमा थिए ।
नेपालगञ्ज यति बेला आठौँ राष्ट्रिय खेलकुदको चटारोमा छ । मितिको टुङ्गो छैन, तर सदस्य सचिव केशवकुमार विष्टको दौड धुप निकै बढेको छ । बिहान ९ बजे नेपालगञ्ज ओर्लिएका सदस्य सचिव विष्टले पुरै दिन रंगशाला परिसरमै बिताएका थिए । रंगशाला परिसरमा बन्न लागेका विभिन्न खेलका पुर्वाधारको निरिक्षण गर्दै निर्देशन दिदै उनी पुरा दिन व्यस्त भए ।
घरेलु खेलकुदको ओलम्पिक मानिने राष्ट्रिय खेलकुदको आठौँ संस्करण कहिले सुरु हुने टुङ्गो छैन, तर सदस्य सचिव विष्ट निर्धारित मितिमै प्रतियोगिता हुन्छ भन्न छाडेका छ्रैनन् । न उनी बोल्न छाडेका छन्, न त काममा रोकिएका छन् । आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता आयोजनामा सदस्य सचिव विष्टको सक्रियताले धेरैलाई ‘जिल’ खुवाई दिएको छ ।
‘हेर्दा बढी खटेको देखिन्छ, तर हैन । जति आवश्यक छ, त्यति मात्र खेटेको हो ।’ नेपालगञ्जबाट फर्किए लगत्तै त्रिपुरेश्वरस्थित कार्यकक्षमा सदस्य सचिव विष्टले भने, ‘दौड धुप र क्रियाशिलता आठौँसंग मात्र सम्बन्धित छैन । यो मेरो काम गर्ने स्वभाव र शैलीनै हो ।’
खेलकुदलाई स्वर्ण युग बनाउने उद्घोष सहित राखेपको बागडोर समाल्न आएका सदस्य सचिव विष्टलाई आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद फागुनको सुरु गर्नुपर्ने बाध्यता छ । चैतमा नेपालगञ्जमा गर्मी चढ्न थालिहाल्छ । बैशाख, जेठको झरीमा प्रतियोगिता सम्भव छैन ।
असारमा चार बर्षे कार्यकाल पुरा गरेर निस्कदै गर्दा सदस्य सचिव विष्ट आफ्नो कार्यकालमा नियमित राष्ट्रिय प्रतियोगिता भएको देख्न चाहन्छन् ।
‘कसैले ईतिहास लेख्न दुई बर्षमा गर्न खोज्यो भनेका छन् । नकारात्मक ढङ्गले हेर्दा त्यसो देखिएला । तर यो मेरो कर्तब्य हो । दुई बर्षमा गर्नुपर्ने प्रतियोगिता २ बर्षमा गर्न खोजेको हुँ ।’ प्रष्टिकरणको भाषामा विष्टले भने, ‘राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता दुई बर्षमै आयोजना गर्ने तिथी बसाऔँ र समयमै गरौ भन्ने उद्वेश्य हो ।’
नेपालगञ्ज रंगशालाले यति बेला सम्पुर्ण खेल पदाधिकारीको ध्यान खिचेको छ ।
कारण, यही रंगशालामा प्रतियोगिताको उद्घाटन हुनेछ, सम्भवत समापन पनि ।
आठौँको नयाँ मिति तोक्न किन ढिलाई भएको छ त ?
कारण, भिआईपी प्याराफिट कहिलेसम्म बन्छ, त्यसको टुङ्गो छैन ।
तयारी अवस्थाको प्याराफिट चीनबाट नेपाल हिडिसकेको छ । पहिलो लटको सामान कोलकत्ता हुँदै माघ २४ नेपाल आईपुग्ने कार्यतालिका छ । दोस्रो लटको सामान फागुन १२ मात्र आईपुग्छ ।
मुख्य कुरा, दोस्रो लटको सामान चीनबाट हिडिसकेको छैन ।
यदी निर्धारित मितिमा भिआईपीतर्फको प्याराफिटको सामान नेपाल आएन भने ?
यही प्रश्नले आठौँ राष्ट्रिय खेलकुद निर्धारित मितिमा गर्न कस्सिएका सदस्य सचिवलाई सताएको छ ।
सोही कारण प्रतियोगिताको नयाँ मिति तोक्न राखेपको बोर्ड बैठक बस्न सकेको छैन । प्याराफिटतर्फको सामान आउने समयमा प्रतियोगिताको नयाँ मिति निर्भर छ ।
‘कम्पनीले समयमा पठाएन भने धोका हुन सक्छ । विदेशी कम्पनी हो, सम्झौता अनुसार चलेका छन् । भनेको समयमा सामान आएमा फागुनको १५ सम्म फिट गर्न सक्छौ । ठेकेदारले मिति दिएको छ । निर्धारित मितिमा पठाएन भन्ने समस्या हुने हो ।’ विष्ट आठौँको खड्को खुलाउँछन् ।
भिआईपीतर्फको प्याराफिटको सामान निर्धारित समयमा नेपालगञ्ज आईपुगे फागुनको २५ मा आठौँको उद्घाटन गर्ने तयारी छ ।
‘पहिला रंगशाला बन्दैन भन्दै थिए । अलि प्रगति भएपछि भिआईपीतर्फ सरेका छन् । प्याराफिट हामीले बनाउने हैन । मात्र फिटिङ गर्ने हो ।’ विष्ट भन्छन्, ‘फागुन २५ गते उद्घाटन गर्ने लक्ष्य हो । मिति बोर्डले तोक्छ । सोही योजनाका साथ अघि बढेका छौ ।’
२०३८ सालबाट सुरु भएको राष्ट्रिय खेलकुद नियमित छैन । घरेलु राजनीति र खेलकुदभित्रको दाउपेचको प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष प्रभाव राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगितामा पर्दै आएको छ । हिसाबै गर्दा यतिबेला २० औ संस्करणको तयारी सुरु हुनु पर्ने हो, तर वर्तमान नेपाली खेलकुद आठौँको अनिश्चयको भुमरीमा फसेको छ ।
आठौँको नयाँ मितिको बिषयमा राखेप भित्रबाटै फरक मत बाहिर आएका छन् ।
सदस्य सचिव फागुन भित्र प्रतियोगिता हुने अठोट गर्छन्, राखेपका उपाध्यक्ष पुर्वाधारको अवस्था हेर्दा यसबर्ष प्रतियोगिता गर्न नसकिने राय दिन्छन् ।
राखेप भित्रका दुई पदाधिकारीको फरक मतले आठौँमा राजनीतिक छिरेको बुझ्न कठिन हुदैन ।
तर सदस्य सचिवयसलाई ठाडै अस्विकार गर्छन् ।
‘हामी सबै एक ढिक्का छौ । बोर्डले निर्णय गरेको छ । जिल्ला छनोट भईसक्यो । प्रदेशको तालिका गईसक्यो । बजेट पास भएको अवस्था छ । मनमा के छ, काने खुसीमा के भयो भन्ने कुराले कुनै सरोकार राख्दैन ।’ विष्ट प्रष्ट्याउछन्, ‘बाहिर आएका कुराले निर्णय र योजनामा केही फरक पारेको छैन । अझ चनाखो बनाएको छ । चुनौतीलाई सामना गर्न अझ जोश पलाएको छ । एक खालको अठोट पलाएको छ ।’
कार्यकालको अन्तिम समय तिर रहेका सदस्य सचिव विष्टलाई अलि दबाब समेत छ । बिदा हुन लागेको मान्छेलाई अटेर गर्ने र अमर्यादित ढङ्गले प्रस्तुत हुने नेपाली समाज र राजनीतिको चरित्रनै हो ।
‘सदस्य सचिव अघिल्लो दिन हजुर हजुर भन्ने, भोली पल्ट गाडीको चाँबी खोस्ने घटना देखिएकै हो । जाने बेला अटेर गर्ने, अमर्यादित ढङ्गले प्रस्तुत हुने घटना देखिन्छ ।’ विष्ट भन्छन् ‘तर मैले बिदा लिएपनि सदस्य सचिवको कुर्सीबाट मात्र हो, खेलकुदबाट होईन ।’
