काे बन्ला प्रशिक्षक ?

काठमाडौं । नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टिम लामो समयबाट मुख्य प्रशिक्षक विहीन रहेको छ ।

अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आईसीसी) को एकदिवसीय अन्तराष्ट्रिय मान्यता प्राप्त नेपाल गत फेब्रुवरीबाट मुख्य प्रशिक्षक विहीन रहेको हो ।

नेपालले गत मार्चमा अन्तिम पटक अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट खेल्दा जगत टमटाले मुख्य प्रशिक्षकको भूमिका निर्वाह गरेका थिए । उनै टमटाको प्रशिक्षणमा नेपालले सन् २०१८ मा ऐतिहासिक एकदिवसीय अन्तराष्ट्रिय मान्यता पाएको थियो ।

मार्चबाट कोरोना भाईरसको महामारी सुरु भएपछि नेपालले खेल्ने खेलहरु स्थगित भयो । जसको कारण नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले समेत नयाँ प्रशिक्षकको खोजीमा चाँसो देखाएन ।

तर, गत सेप्टेम्बरमा क्यानले मुख्य प्रशिक्षकको लागि पहिलो पटक दरखास्त आह्वान गर्यो । यतिबेला भने क्यान नेपाली टिमको मुख्य प्रशिक्षक नियुक्तिको अन्तिम चरणमा रहेको छ । सम्भवत, नेपालले यसै महिना मुख्य प्रशिक्षक पाउने छन् ।

नेपालको मुख्य प्रशिक्षकका लागि ७२ प्रशिक्षकले आवेदन दिएको थियो । क्यानले अन्तिम चरणमा अन्तर्वार्ताका लागि १५ जनालाई छनोट गरेको थियो । तर, अन्तर्वार्ताका लागि १२ जना मात्र उपस्थित भएका थिए ।

अन्तर्वार्तापछि क्यानले सम्भावित ३ प्रशिक्षकको नाम आईसीसीमा पठाएको छ । आईसीसीबाट 'ग्रिन सिग्नल' आउने वित्तिकै नेपालले नयाँ प्रशिक्षक पाउनेछ ।

नेपालको सम्भावित तीन प्रशिक्षकबारे तल चर्चा गरिएको छ ।

१. देब वाटमोर

देब वाटमोर विश्वको क्रिकेटमा प्रतिष्ठित नाम हो । यस नाम नेपालका लागि समेत नौलो हैन । सन् २०१७ मा ब्याट एण्ड बल फाउन्डेसनको सहकार्यमा वाटमोरले नेपाली टिमलाई २ हप्ता प्रशिक्षण दिएका थिए ।

श्रीलंकाका वाटमोरले अष्ट्रेलियाबाट क्रिकेट खेले । अष्ट्रेलियाका लागि ७ टेष्ट र एक एकदिवसीय अन्तराष्ट्रिय खेल खेलेका छन् ।

खेल जीवनमा खासै सफलता चुम्न नसकेका उनी प्रशिक्षण जगतमा आफ्नो छुट्टै पहिचान बनाउन सफल छन् ।

सन् १९९६ को समयमा क्रिकेटमा खासै सफलता हात नपारेको बेला श्रीलंकालाई विश्वकप जिताउन वाटमोरको ठुलो हात रह्यो । उनकै प्रशिक्षणमा रहेको श्रीलंकाको टिम विश्वविजेता बन्दा श्रीलंकाले क्रिकेटमा कोल्टे फेर्ने अवसर पायो ।

यस्तै तत्कालिन उदाउँदो राष्ट्र बंगलादेशलाई वाटमोर पहिलो टेष्ट क्रिकेट जिताउन सफल भए । सन् २००३ देखि २००७ सम्म बंगलादेशको प्रशिक्षक बनेका उनले जिम्बाबेविरुद्ध सन् २००५ मा बंगलादेशले पहिलो टेष्ट जितेको थियो । उनी प्रशिक्षक रहदा बंगलादेशले क्रिकेट जगतमा अप्रत्यासित नतिजा निकाल्दै आएको थियो ।

बंगलादेशले तत्कालिन क्रिकेटको शीर्ष टिम अष्ट्रेलियालाई पराजित गर्दै सनसनी नतिजा निकालेको थियो । यस्तै सन् २००७ मा अर्को पावर हाउस दक्षिण अफ्रिका र भारतलाई समेत बंगलादेशले पाखा लगाएको थियो ।

सन् २००७ मा वाटमोर भारतीय क्रिकेट र इंल्यान्ड क्रिकेट टिमको मुख्य प्रशिक्षकको दाबेदारको रुपमा उभिएका थिए । सन् २००८ मा वाटमोरले भारतको यू-१९ क्रिकेट टिमलाई विश्वकप जिताएका थिए । त्यस युवा विश्वविजेता टोलीका कप्तान विराट कोहली थिए र प्रशिक्षक वाटमोर ।

यस्तै सन् २०१० र ११ को आईपीएलमा कलकता नाइट राइडर्सको प्रशिक्षक रहे । त्यस बाहेक उनी सन् २०१२ मा पाकिस्तान, सन् २०१४ मा जिम्बाबे र सन् २०२० मा सिंगापुरको राष्ट्रिय टोलीको प्रशिक्षक रहेका थिए ।

प्रशिक्षकको भूमिकामा आफ्नो कुनै कसुर नराखी इतिहास रच्दै आएका वाटमोरले हाल नेपालको प्रशिक्षक बन्ने चाहना देखाएका छन् ।

क्यान स्रोतका अनुसार छलफलमा सबैको राय वाटमोरलाई प्रशिक्षकमा नियुक्ति गर्नु पर्ने सुझाब सबैले दिएका थिए । क्यान समेत यसमा लागि परेको छ । वाटमोर नेपालको मुख्य प्रशिक्षक बन्ने सम्भावना सर्वाधिक रहेको छ ।

२. अपूर्व देशाई

भारतीय प्रशिक्षक अपूर्व देशाई नेपाली क्रिकेट टोलीको प्रशिक्षकमा आउन सक्ने अर्का बलियो उम्मेदवार हुन् ।

देशाई समेत नेपालका लागि नौलो नाम हैनन् । उनले नेपाली टोलीलाई बेला बेला प्रशिक्षण दिदै आएका छन् ।

सन् २०१५ को विश्वकप छनोट तथा विश्व क्रिकेट लिग अन्तर्गत आयरल्याण्डविरुद्धको खेलमा देशाईले नेपाली राष्ट्रिय टोलीलाई प्रशिक्षण दिएका थिए । यस्तै सन् २०१७ को यू-१९ एसिया कपमा भारतलाई पराजित गर्दा देशाई नेपाली यू-१९ टिमको ब्याटिङ कन्सल्टेन्ट रहेका थिए ।

अन्तिम पटक देशाईले नेपाली राष्ट्रिय टोलीलाई एसिया कप छनोटमा ब्याटिङ कन्सल्टेन्टको रुपमा सहयोग गरेका थिए । देशाईले भारतीय टोली तथा आइपीएल टोली कोलकता नाइट राइडर्सलाई प्रशिक्षण दिइसकेका छन् ।

भारतीय क्रिकेट कन्ट्रोल बोर्ड (बिसिसिआई) सँगै राम्रो सम्बन्ध रहेको देशाईलाई नेपालको प्रशिक्षक बनाए शक्तिशाली राष्ट्र भारतबाट सहकार्यमा सहयोग हुने क्यानले आशा लिएको छ ।

३. निल म्याकरे

क्यानले आईसीसीलाई पठाएको प्रारम्भिक प्रशिक्षकको ३ नाम मध्ये अन्तिम नाम हो निल म्याकरे । इंग्ल्यान्डका म्याकरेले क्रिकेट भने स्कटल्यान्डबाट खेलेका थिए । स्कटल्याण्डका लागि उनले ६ फर्स्ट क्लास क्रिकेट, सन् २००६ मा दुई एकदिवसीय अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट खेलेका छन् ।

सन् २०१३ मा म्याकरेले जर्सीको क्रिकेट बोर्डको मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त भएका थिए । तर, म्याकरे नेपाली क्रिकेटको प्रशिक्षकमा आउने सम्भावना केहि न्यून रहेको छ ।