ओलम्पिक चुनाव – महासचिवका आकांक्षी धेरै !

काठमाडौं । नेपाल ओलम्पिक कमिटि (एनओसी)को चुनाव चर्चामा छ । नयाँ नेतृत्वका लागि दुई पुरानै अनुहार प्रतिस्पर्धामा छन् ।

एनओसीका वर्तमान अध्यक्ष जिवनराम श्रेष्ठ र नेपाल हक्की संघका अध्यक्ष उमेशलाल श्रेष्ठले नेतृत्वमा दाबी गरेका छन् ।

अध्यक्षमा दुई जनाको मात्र प्रतिस्पर्धा देखिदा अर्को महत्वपुर्ण पद महासचिवमा भने आधा दर्जन बढी आकांक्षी देखा परेका छन् ।

यसअघि जीवनराम श्रेष्ठलाई सहयोग गर्दै आएका धेरै सदस्यले महासचिवमा ईच्छा देखाएका छन् । महासचिवका आकांक्षीलाई व्यवस्थापन गर्न वर्तमान नेतृत्वलाई चुनौतीपुर्ण देखिन्छ । अघिल्लो पटक नेपाल बास्केटबल संघका अध्यक्ष लामाटेण्डी शेर्पालाई लिएर नेतृत्वमा होमिएका जीवनरामले यसपटक कसको साथ रोज्लान् ?

उत्तरका लागि केही दिन पर्खन पर्नेछ ।

तर दुई कार्यकाल महासचिव र एक कार्यकाल अध्यक्षको रुपमा बताएका जीवनरामलाई चुनावी अंक गणित अरु भन्दा केही सहज हुने निश्चित छ ।

नयाँ नेतृत्वका लागि हुने निर्वाचन भदौ २० गतेका लागि तोकिएको छ । नेतृत्वका आकांक्षीले पर्सी (मंगलबार) बिहान १० देखि अपरान्ह ५ सम्म उम्मेदवारी दर्ता गर्नेछन् ।

तर उम्मेदवारी दर्ता गर्नु अघि ६ बढी सदस्यले महासचिवमा दाबेदारीता प्रस्तुत गरेका छन् ।

निलेन्द्रलाल श्रेष्ठ

नेपाल ट्रायथलन संघका अध्यक्ष हुन्, निलेन्द्र । आफुलाई खेलकुदको ‘होलटाईमर’ कार्यकर्ता मान्ने निलेन्द्र वर्तमान कार्यसमितिका सदस्य हुन् ।

महासचिवको रुपमा लामा टेण्डी शेर्पाले स्वास्थ्यको कारण ओलम्पिक कमिटिमा धेरै समय काम गर्न पाएनन् । फरक गुटबाट आएका उप महासचिवले राजीव श्रेष्ठले कार्यवहाकको जिम्मेवारी पाउन सकेनन् । बरु एनओसीको वर्तमान नेतृत्वले निलेन्द्रलाई नजिक राखेर कमिटिका धेरै व्यवस्थापकीय कामको जिम्मेवारी थियो । उनी साच्चिकै ‘होमटाईमर’ कार्यकर्ता जस्तै अधिकांश समय एनओसी भवनमै बिताउँछन् ।

एथ्लेटिक्स हुँदै ट्रायथलनमा जमेका निलेन्द्र एनओसीका वर्तमान अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठको नजिक मानिन्छन् । चुनावी प्रतिस्पर्धामा उनी जीवनरामको समुहबाट महासचिवको दाबेदारको रुपमा हेरिएको छ । खेलपाटीसंग कुरा गर्दै निलेन्द्रले एनओसीको निर्वाचनमा आफुले महासचिवमा उम्मेदवारी दिने बताएका छन् ।

‘पुरा जिन्दगी खेलकुदमा बिताए । चार बर्ष सक्रिय बनेर पुरै समय ओलम्पिकलाई दिए । त्यसैले समेत आफुलाई यस पदको योग्य ठानेको छु ।’ उनले भने ।

उनले महासचिवको रुपमा ओलम्पिकमा हुन नसकेका धेरै काम गर्ने योजना आफुसंग रहेको दाबी गरेका छन् ।

‘ओलम्पिकको छातामा रहेर धेरै नयाँ काम गर्ने मन छ ।’ उनले थपे, ‘धेरै योजनाहरु छन् । महासचिवको रुपमा त्यसको कार्यान्वयन गर्न सक्छु भन्ने लागेको छ ।’

खेलकुदनै अध्ययनको बिषय बनाएका निलेन्द्रले खेलाडी, प्रशिक्षक र व्यवस्थापकको रुपमा खेलकुदमा आफ्नो अनुभव रहेको दाबी गर्छन् ।

‘खेलाडी, प्रशिक्षक र व्यवस्थापको रुपमा काम गरेका हुनाले सबै हिसाबले काम गर्न सक्छु भन्ने लागेको छ ।’ उनले भने, ‘सात बर्ष खेलकुदनै पढेको हुनाले महासचिव पदलाई सहि तरिकाले उपयोग गर्न सक्छु भन्ने सोच हो ।’

पुरेन्द्र लाखे

घरेलु खेलकुदका सदाबहार खेलाडी हुन्, पुरेन्द्र लाखे । राखेपको नेतृत्वको रमेशकुमार सिलवालको आगमनसंगै नेपाली खेलकुदमा लाखे फेरी शक्तिशाली बन्ने धेरैले लख काटेका थिए । कारण वर्तमान सदस्य सचिवसंग लाखेको राजनीतिक साईनो मात्र छैन, व्यापारिक साझेदारी समेत छ । दुवै मिलेर शिक्षा क्षेत्रमा एक मिसायल खडा गर्ने लक्ष्य राखेका थिए, तर समयले सिलवाललाई सदस्य सचिवको कुर्सीमा पु¥याएको छ ।

खेलकुदको नेतृत्वमा आएपछि सिलवालले आफ्ना धेरै जिम्मेवारी लाखेलाई छाडेका छन् । तर एनओसीको निर्वाचन नजिकिदै गर्दा सदस्य सचिव लाखेको बिषयमा कत्तिको सहयोग बन्छन्, त्यो समयले देखाउनेछ ।

खेलपाटीसंग कुरा गर्दै लाखेले आफु महासचिवको दाबेदार रहेको प्रष्ट रुपमा राखे ।

एनओसी उपाध्यक्ष समेत रहेका लाखे पार्टी राजनीतिमा एनओसीका वर्तमान अध्यक्ष जीवनरामको विपरित गुटका मानिन्छन् । सोही कारण धेरैले उनलाई उमेशलाल समुहबाट महासचिव बन्ने आँकलन गरेका छन् ।

एनओसीको भावी नेतृत्वको रुपमा समेत हेरिएको महासचिवमा लाखेले आफुले उम्मेदवारी दिने प्रष्टसंग भनेका छन् । करिब १२ बर्षको एनओसीमा बिताएको अनुभवका आधारमा अरु भन्दा महासचिवमा आफु योग्य रहेको लाखेको दाबी छ ।

‘१२ बर्षको एनओसीको अनुभव र समर्पणलाई जोड्दा आफुलाई योग्य ठानेको छु ।’ उनले भने, ‘चुनाव पश्चात योजनाबद्व रुपमा काम गर्नेछु ।’

दुई कार्य सदस्य र एक कार्यकाल उपाध्यक्षको जिम्मेवारीमा एनओसीमा बसेका उनी खेलकुद राजनीतिमा प्रभावशाली मानिन्छन् ।

चतुरानन्द वैद्य 

नेपाल टेबुल टेनिस संघका सदबहादर अध्यक्ष जस्तै हुन्, चतुरानन्द वैद्य । एक हिसावले उनलाई अभागी भने पनि हुन्छ । अघिल्लो चुनावमा उनले उपमहासचिवमा उम्मेदवारी दिएका थिए । तर गोलाप्रथामा हार्न पुगे । उनलाई उमेशलाल प्यानलबाट चुनाव लडेका राजिब श्रेष्ठले हराईदिए, त्योपनि गोलाप्रथामा । दुवैले समान १३ भोट पाए, तर चतुरानन्द भने अभागी ठहरिए ।

घरेलु खेलकुद, अझ भनौ टेबल टेनिसमा लामो ईतिहास बोकेका चतुरानन्दले नयाँ कमिटिमा महासचिवमा उम्मेदावरी दिने बताएका छन् । अघिल्लो पटक जीवनराम समुहकबाट उप महासचिव लडेका उनले यसपटक के गर्लान् ? यसै भन्न सक्ने अवस्था छैन ।

तर संघ, खेलाडी र व्यवस्थापको रुपमा लामो अनुभव एनओसीमा खर्च गर्ने उनको योजना छ । करिब एक कार्यकाल कार्यसमिति सदस्यमा बिताएका उनले आफुले महासचिवमा उम्मेदवारी दिने खेलपाटीसंग बताए ।

‘जे जति सहयोग एनओसीले नेपाली खेलकुदमा पु¥याएको छ, त्यसलाई अझ बढाउने काम गर्नुछ ।‘ उनले भने, ‘खेलाडी र खेलकुद संघले पाउदै आएको सहयोग बढाएर अझ बढी अवसर सिर्जना गर्ने मेरो लक्ष्य रहन्छ । आईओसीले उपलब्ध गराउने सोलिडारिटी रकम धेरै भन्दा धेरै नेपाल भित्राउने बिषयलाई मुख्य रुपमा सोचेको छु ।’

रामजी बहादुर श्रेष्ठ

भन्नेहरु भन्छन्, रामजीले जिवनमा ब्याटमिन्टन बाहेक केही सोचेनन्, केही जानेनन् । उनले सबथोक ब्याटमिन्टनलाई माने । न कसैकाविरुद्व चर्को बोले, न सुने । त्यसैले उनी घरेलु खेलकुदमा सबैको प्रिय बने ।

रामजी नेपाल ब्याटमिन्टन संघका केन्द्रिय अध्यक्ष हुन् । उनैले एनओसीको आसन्न चुनावमा महासचिवको रुपमा उम्मेदवारी दिने तयारी गरेका छन् । लामो समय खेलकुदमा बिताएको हिसाबमा महासचिवमा आफ्नो हक लाग्ने उनी बताउँछन् ।

खेलपाटीसंग कुरा गर्दै उनले आफु महासचिवको दाबेदार रहेको प्रष्टसंग बताए ।

‘एक कार्यकाल कार्यसमितिमा बसेर काम गरे । ओलम्पिकमा मुभमेन्ट अनुसार खेलाडीलाई बढी भन्दा बढी सुविधा दिने योजना छ ।’ उनले भने, ‘खेलकुदका संघलाई बढी भन्दा बढी अन्तराष्ट्रिय सहयोग उपलब्ध गराउने मेरो काम हुनेछ ।’

‘मेरो अनुभवका आधारमा अन्तराष्ट्रिय रुपमा धेरै गर्न सक्छु भन्ने लागेको छ ।’ उनले थपे ।

माथिल्ला प्रस्तुत गरिएका पात्रसंगै अरु केही नाम समेत एनओसीको भावी महासचिवको रुपमा चर्चामा छन् । त्यसमा राजीब श्रेष्ठ र समिम मिया अन्सारीको नाम छुटेको छैन ।

ओलम्पिकमा राजीबको आगमनले धेरैलाई आश्चार्य दिलाएको छ । उनी बक्सिङ संघको प्रतिनिधित्व गर्दै अघिल्लो पटक एनओसीको उप महासचिवसम्म पुगेका थिए । कांग्रेसको राजनीतिक पृष्ठभुमी बोकेका राजीव यसबीचमा खेलकुद राजनीतिको शिकार बने ।

बक्सिङ संघको नेतृत्वबाट उनी हट्न पर्यो । धेरैले मानेका थिए, राजीबको खेलकुद राजनीति अब सकियो । तर उनी फेरी ¥याफटिङ संघबाट एनओसी प्रतिनिधिको रुपमा वर्तमान नेतृत्वलाई धावा बोल्न आईपुगको छन् ।

एनओसीको वर्तमान नेतृत्व र नेतृत्वको कार्यशैलीको सार्वजनीक रुपमा विरोध गर्ने राजीवले अघिल्लो पटक उमेशलाल प्यानलबाट चुनाव लडेका थिए । अहिले समेत उनले उमेशलाललाई नेतृत्वमा सघाउने पक्का छ । त्यसैले समेत एनओसीमा उनको प्रतिनिधित्वलाई वर्तमान नेतृत्व विवादीत बनाउन लागि परेको खेलकुद राजनीतिमा चर्चा छ ।

महासचिवका अर्का दाबेदारको रुपमा मुस्लिम आयोगका अध्यक्ष समिम मिया अन्सारीको नाम चर्चामा छ । उनी कुस्ती संघबाट प्रतिनिधित्व गर्दै एनओसी चुनावमा भाग लिदै छन् ।

वर्तमान कार्यसमिति सदस्यमा रहेका अन्सारी एनओसी अध्यक्ष श्रेष्ठको निकट मानिन्छन् । तत्कालिन एमाले र वर्तमान नेकपाको राजनीतिमा मुस्लिम समुदायको नेतृत्व गर्ने अन्सारी संवैधानिक आयोगको प्रमुखको हैसियतमा कसरी एनओसीमा महासचिवकोे चुनाव लड्छन् ? प्रश्न विचारणीय छ ।

तर खेलपाटीसंग कुरा गर्दै अन्सारीले महासचिवमा उम्मेदवारी दिने योजना बनाएको प्रष्टसंग बताएका छन् ।