कसरी बन्यो मनाङ लिग च्याम्पियन ?

काठमाडौं । मनाङले कीर्तिमानी आठौँ पटक सहिद स्मारक ए डिभिजन लिगको उपधि उचाल्यो । करिब पाँच बर्ष पछि सुरु भएको घरेलु लिगमा मनाङले कीर्तिमानी आठौँ पटक लिग जितेको हो ।

लामो समय फुटबल संघभित्र अन्तर संघर्ष चलिरहदाँ त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव मैदान भित्र प¥यो । त्यसको असर स्वरुप लामो समय फुटबलको मेरुदण्ड मानिने लिग हुन सकेन । धेरै खेलाडी पलायन भए । खेलाडी उत्पादन ठप्प जस्तै रह्यो ।

तर एन्फामा नेतृत्व परिवर्तनसंगै सुरु भएको लिगले घरेलु फुटबललाई चलायमान बनाउने विश्वास गरिएको छ । आलोचना र विवादका बीच सुरु भएको लिगमा मनाङले गज्जवको नतिजा आत्मसाथ ग¥यो ।

टिमका मुख्य खेलाडी घाईते हुदाँ समेत मनाङले उत्कृष्ट प्रर्दशन गर्न सफल भयो । घरेलु फुटबलको सर्वाधिक सफल क्लब मनाङ यस पटकको लिगमा कसरी सफल भयो त ? यसका केही कारण निम्न प्रकारका रहेका छन् ।

१. फुजा तोपे :

नाईजेरियन प्रशिक्षक फुजा तोपे घरेलु फुटबलमा नयाँ नाम होईन । छिमेकी देश भारतका विभिन्न क्लबमा प्रशिक्षण गराएका फुजा यस पटक मनाङको टिममा देखिए । टचलाईनमा सुमन श्रेष्ठमा थिए, तर टिमको रणनीति फुजाले तयार बनाउथे ।

अन्तिम खेल बाहेक मनाङले लिग अवधिभर जित आत्मसाथ गरेको थियो, त्यसका मुख्य ‘आर्किटेक्चर’ फुजा थिए । उनी टिम अनुसारको रणनीति बुन्थे । त्यही अनुसारको फर्मेसनमा खेलाडी उतार्थे । नजितामा मनाङले कीर्तिमानी आठौँ पटक लिग जित्न सफल भयो ।

२. विदेशी खेलाडीको प्रभाव :

नेपालको घरेलु फुटबलमा विदेशी खेलाडीको प्रभाव निर्णायक मानिन्छ । उपाधि जित्न र रेलिगेशनबाट बच्न सबै क्लबका भरपर्दा अस्त्र भनेका विदेशी खेलाडीनै हुन् । मनाङले उपाधि रक्षा गर्ने लक्ष्य सहित केही राम्रा विदेशी खेलाडी क्लबमा ल्यायो । कमजोर मानिएको डिफेन्सलाई भारतबाट व्यवसायिक फुटबल खेल्दै आएका मोहमद असिफले ठुलै राहत दिए ।

मनाङको उपाधि यात्राका नायक, अफ्रिकन खेलाडी ओलावाले अफिज भन्दा फरक पर्दैन । उनी यस बर्षको लिगका सर्वाधिक उत्कृष्ट स्ट्राईकर हुन् । उनी कुनैपनि क्लबको डिफेन्स लाईनलाई दबाबमा राख्न सक्षम बने । जब मनाङलाई गोलको खडेरी प¥यो, अफिजले निरन्तर गोल गरे । मनाङको फरवार्ड लाईनमा देखिएका विदेशी खेलाडी एडिलआजा सोमिडेले समेत उत्कृष्ट प्रर्दशन गरे ।

३. बलियो बेन्च :

मनाङले लिगको तेस्रो चरणमै चिरप्रतिद्वन्दी क्लब थ्री स्टारसंग खेल्न पर्ने भयो । भरपर्दा मिडफिल्डर सुजल श्रेष्ठ र प्रकाश बुढाथोकी चोटका कारण मैदान बाहिर थिए । दोहोरो पहेलो कार्डका कारण मुख्य स्ट्राईकर ओलावाले अफिज समेत बेन्चमा थिए ।

सबैले मनाङको प्रर्दशनलाई लिएर चिन्ता व्यक्त गरेका थिए । तर जब खेल सुरु भयो, थ्री स्टारविरुद्व मनाङ हावी देखियो । अन्तिममा मनाङले नतिजा २–१ ले आफ्नो पक्षमा पा¥यो ।

बेन्चमा देखिदै आएका घरेलु फुटबलका परिचित नाम दिपक राई, डोना थापा, विमल रानाले मनाङलाई बलियो साथ दिए । बेन्च बलियो भएका कारण मनाङलाई लिगको दौरान खासै समस्या भएन । अधिकांश क्लब खेलाडीको अभावले पिरोलिरहदाँ मनाङले बेन्च समेत बलियो बनाएको थियो ।

४. आक्रमक फरवार्ड लाईन : 

घरेलु फुटबलमा राम्रा स्ट्राईकर छैनन् । राष्ट्रिय टिमका मुख्य स्ट्राईकरद्वय भरत खवास र नवयुग श्रेष्ठ विभागीय टिम आर्मीमा छन् ।
तर लिगमा मनाङले विदेशी स्ट्राईकर अनुबन्धन गरेको थियो । अफ्रिकन खेलाडी ओलावाले अफिज र एडिलाजा सोमिडे मनाङका मुख्य हतियार बने, र गतिलो प्रभाव जमाए । अफिजले लिगमा सर्वाधिक ७ गोल गरे । एडिलाजाको नाममा ४ गोल रह्यो ।

यस्तै विङ्गरमा राम्रो प्रभाव जमाएका अन्जन विष्टले ५ गोल गरे । प्रतियोगिता अवधिभर मनाङले २३ गोल गरेको थियो, जो सहभागि टिमको सर्वाधिक गोल हो । अफिज र एडिलाजाले विपक्षीको रक्षापङ्तीलाई दबाबमा मात्र राखेनन्, निरन्तर गोलको अवसर समेत सिर्जना गरे । आर्मीका प्रशिक्षक नविन न्यौपाने समेत भने, मनाङका एक फरवार्ड रोक्न कम्तिमा ३ नेपाली डिफेन्डर आवश्यक पर्छ ।

५. क्लबको व्यवस्थापन : 

मनाङको च्याम्पियन यात्राको प्रमुख आधार क्लबको व्यवस्थापन पक्षनै हो । घरेलु फुटबलको सर्वाधिक सफल क्लब मनाङले लिग फुटबलमा खुलेर खर्च गर्ने गर्छ । स्टार र राम्रा खेलाडी अनुबन्धन गर्न कुनै सम्झौता नगर्ने मनाङको परम्परानै छ । जसमा क्लबको व्यवस्थापन पक्षको समेत ठुलो साथ र सहयोग छ । राष्ट्रिय टिमका सदस्यलाई मासिक करिब एक लाख रुपैयाँ तलब दिएको मनाङले विदेशी खेलाडीमा समेत राम्रो पैसा खर्च गर्छ ।

लिग भनेको लामो समयको प्रतियोगिता हो । टिमको व्यवस्थापन राम्रो हुन सकेन भने खेलको नतिजामा त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव पर्छ । अन्तिम खेलको नतिजालाई छाडेर मनाङले लिग अवधिभर एकैनाशको प्रर्दशन गरेको थियो ।