एजेन्सी । इंग्ल्यान्डको लर्ड्स क्रिकेट मैदान । अर्थात् क्रिकेटको मक्का ।
यही मैदानमा भारतले जितेको थियो पहिलो पटक विश्वकप क्रिकेटको उपाधि । आज भन्दा करिब ३७ वर्ष अगाडी सन् १९८३ जुन २५ को दिन भारतले पहिलो पटक विश्वकपको उपाधि चुमेको थियो ।
उपाधि जितेपछि भारतीय टिमका कप्तान कपिल देवले ट्रफी उचालेको फोटो भारतीय इतिहासमा सबैभन्दा यादगार तस्बिर बनेको थियो ।
उपाधिपछि भारतीय टोलिका एक सदस्य मदन लालले एक अन्तर्वार्तामा भनेका थिए,'अन्तिम विकेट हात पारेपछी हामी यसरी भागेका थियौं, मानौ कि हामीलाई पछाडीबाट कसैले लखेटी रहेको थियो ।'
खेल सक्किने बित्तिकै भारतीय समर्थकहरु नियम तोड्दै पिचमै दौडिएका थिए । त्यस क्षणको तस्वीर हेर्दा अहिले पनि जो कोहिले अनुमान लगाउन सक्छ कि उनीहरु कति खुशी थिए ।
भारतले फाइनलमा वेष्ट इन्डिजसँग खेल्दै थियो । वेष्ट इन्डिज त्यस बेला क्रिकेटको वादशाह मानिन्थ्यो ।
भारतले वेष्ट इन्डिज सामु केबल १ सय ८३ रन सामान्य लक्ष्य दिएको थियो। त्यसैले खेल वेष्ट इन्डिजले नै जित्ने अनुमान गरिएको थियो ।
तर `अन्डरडग´ मानिएको भारतले त्यस खेलमा नतिजा आफ्नो पक्षमा पार्न सक्यो । मोहिंदर अमरनाथको तीन विकेटको सहयोगमा भारतले खेल ४३ रनले जितेको थियो । अमरनाथ फाइनला म्यान अफ द म्याच घोषित भएका थिए ।
भारतले विश्वकप उपाधि जितेको समय बीबीसीका पत्रकार मार्क टली भारतमै थिए र उनी पुरानो दिल्ली गएका थिए । टलीका अनुसार भारतले विश्वकप जितेपछि भारतीयहरु खुशियाली मनाउन सडकमा निस्केका थिए र सडकमा खुट्टा समेत राख्ने ठाउँ थिएन ।
भारतका लागि विश्वकपको स्मृति बाहेक लर्ड्स मैदान धेरै चिजका लागि यादगार छ । लर्ड्समा रहेको संग्राहलयमा कैयौं त्यस्ता चिज राखिएका छन् जसलाई हेर्न मानिसहरु पुगिरहन्छन् ।
उक्त संग्राहलयमा सन् १८८६ मा भारतीय टोलिले गरेको बेलायत भ्रमणको समेत तस्वीर राखिएको छ । यो भारतीय टोलिले गरेको कुनै पनि भ्रमणको पहिलो तस्बिर मानिन्छ ।
भारतीय क्रिकेटका हस्ती सि.के नायडुको हस्ताक्षर रहेको ब्याट समेत त्यस संग्रहालयमा राखिएको छ । सन् १९३२ मा सिके नायडुको कप्तानीमै भारतले लर्ड्समा पहिलो टेष्ट खेलेको थियो ।
नायडुले अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटबाट सन्यास लिएपनी ६० वर्षको उमेरसम्म रणजी ट्रफी खेलेका थिए । उनले ६९ वर्षको उमेरमा एक `च्यारिटी म्याच´ पनि खेलेका थिए ।
सन् १९४६ मा भारतले गरेको बेलायत भ्रमणको तस्विर, शेर्न वार्नले व्यक्तिगत ३०० औँ विकेट लिएको तस्विर, सचिन तेन्दुल्करले हस्ताक्षर गरेको टिसर्ट, राहुल द्रविडले हस्ताक्षर गरेको ब्याट आदि उक्त संग्रहालयमा राखिएको छ । यस्ता संग्रहहरु क्रिकेट इतिहासको साक्षी बनेका छन् ।
सन् २००८ मा विश्वकप जितेको २५ वर्ष पुगेको अवसरमा विश्वकप विजेता टोलीका सदस्य लर्ड्स मैदान गएको थियो । विश्वकप जितेको टोलिका सबै सदस्यले त्यहिँ १९८३ को दृश्यलाई ताजा गराएका थिए । कपिल देवले विश्वकप जितेर लर्ड्सको बाल्कोनिमा बसेर बियरको बोत्तल खोलेझैँ, त्यस दिन पनि खोलेका थिए ।
१९८३ को फाइनल र त्यसपछिको खुशीयाली प्रत्यक्ष देख्न नपाएका क्रिकेट समर्थकका लागि २००८ को दृश्य भने निकै यादगार बनेको थियो ।
-बीबीसी हिन्दीबाट साभार
