काठमाडौं । कोरोनाले गत वर्ष विश्व खेलकुद नराम्ररी प्रभावित बन्यो । असर नेपालमा समेत देखियो । वर्ष भर लकडाउन र सट डाउन । खेलकुदनै हुन पाएन । ठुला प्रतियोगिता खासै भएनन् ।
वर्षभरी गतिविधि गरिरहने फुटबलले ७६ सालमै बाँकी रहेका कार्यक्रम सम्पन्न गर्यो । क्रिकेट र भलिबलले केही घरेलु प्रतियोगिता गर्न भ्याए । सामान्यतया खेल स्पर्धामा घम्साघम्सी भैहाल्छ । दर्शक हुने भैहाले । कोरोनाका कारण दुरी कायम गर्नुपर्ने बाध्यता । ठुला खेल स्पर्धा खासै भएनन् ।
७८ वर्ष सुरु हुन नपाउँदै कोरोनाको दोस्रो लहरको प्रभाव विश्वव्यापी देखिन्छ । तर कोरोनाको दोस्रो लहरले विश्व खेलकुदका ठुला स्पर्धा रोकिएलान् ? तर त्यसो देखिदैन ।
नेपालमै समेत कोरोनाकै बीच खेलकुदका प्रतियोगिता आयोजना हुने देखिन्छ । पछिल्लो एक वर्ष कोरोनाका कारण नेपाली खेलकुद ठप्प जस्तै रह्यो । प्रशिक्षण, प्रतिस्पर्धा र पुर्वाधारका कार्यक्रम प्रभावित बने । कोरोनाले खेलकुद सहित समग्र अर्थतन्त्र संकटउन्मुख देखेर होला राज्य संक्रमण रोक्न कठोर बन्ने देखिदैन । अर्थव्यवस्थालाई ठप्प पार्न भन्दा सर्वसाधारणलाई सजक बनाउने जोड राज्यको देखिन्छ ।
खैर, तर कोरोनाकै प्रभावका बीच घरेलु खेलकुदमा यस वर्ष केही ठुला प्रतियोगिता आयोजना हुदैछन् । केही ठुला प्रतियोगिताले निरन्तरता पाउँदैछन् । कोरानाकै बीच घरेलु खेलकुदसंगै नेपालका राष्ट्रिय टिमले केही अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता समेत खेल्दैछन् । जसमा चर्चा यहाँ गर्न जादैछौं ।
त्रिकोणात्मक सिरिज :
पोहोर जस्तै कोरोनाबाट देश प्रभावित छ । तर सुस्ताएको क्रिकेट रोकिने छाँट देखाउँदैन । नेदरल्याण्ड्स, मलेसियालाई समावेश गर्दै आज (शनिबार)बाट त्रिकोणात्मक सिरिज क्यानले आयोजना गर्दैछ । पछिल्लो केही महिना अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट खेल्न नपाएको नेपालले आफै सिरिज आयोजना गरेको हो ।
कोभिडका कारण सरकारले भिडभाड नगर्न अपिल गरेको छ । तर त्रिकोणात्मक सिरिज दर्शक आफै उपस्थित भएर हेर्न पाउनेछन् । स्वास्थ्य प्रोटोकल भने दर्शक आफैले पालना गर्नुपर्नेछ । क्यानको नयाँ कार्यसमिति आईसकेपछि नेपालले पहिलो पटक आफैले त्रिकोणात्मक सिरिजको आयोजना गर्दैछ ।
नेपाल सुपर लिग (एनएसएल) :
दशरथ रंगशला नबनेर थन्किएको फुटबलको फ्रेन्चाईज प्रतियोगिता नेपाल सुपर लिग (एनएसएल) समेत वर्षको सुरुवातमै आयोजना हुदैछ । सुरुवातमा रंगशाला नपाएको एनएसएललाई गत वर्ष कोरोनाले समेत प्रभावित बनायो । चौधरी ग्रुप स्वामित्वको नेपाल स्पोर्टस म्यानेजमेन्टले सञ्चालन गर्ने प्रतियोगिताको तयारी अन्तिम चरणमा छ ।
बैशाख ११ गते सुरु हुने प्रतियोगिता करिब एक महिना चल्नेछ । सात शहरलाई फ्रेन्चाईज गरेर प्रतियोगिता आयोजना हुन लागेको हो । अफ्रिकन र एसियाली अनुहारका खेलाडीको फुटबल कौशल हेरेका दर्शकले अब युरोपेली खेलाडीको समेत स्वाद चाख्न पाउनेछन् । मुख्य कुरा एनएसएल घरेलु फुटबलको व्यवसायीक यात्रामा कोशेढुङ्गा सावित हुने अनुमान गरिएको छ ।
एभरेष्ट प्रिमियर लिग (ईपीएल) :
एभरेष्ट प्रिमियर लिग घरेलु खेलकुदकै सबैभन्दा ठुलो स्पर्धा हो । कारण देशको ठुला कर्पोरेट हाउस यस स्पर्धामा जोडिएका छन्, लगानी गरेका छन् । अन्तराष्ट्रिय क्रिकेटका ठुला नामका खेलाडी ईपीएल खेल्न नेपाल आउँछन्, त्यसैले सबैको ध्यान खिच्ने गर्छ । कोरोनाका कारण प्रतियोगिता गत वर्ष हुन पाएन । क्रिस गेल नेपाल आउने तयारीमा थिए । दुर्भाग्य नेपाली दर्शकले गेललाई त्रिवि मैदानमा ब्याट घुमाएको देख्न पाएनन् ।
ईपीएलले यस वर्षको मिति निर्धारण गरेको छ । प्रतियोगिता असोज ९ देखि २३ गतेसम्म हुने बताईएको छ । प्रतियोगिताको मिति आउन बाँकी छ । विश्व क्रिकेटका केही ठुला नाम यस वर्ष देखिन सक्छन् । एबीडी भिलियर्सको नाम चर्चामा आउन सुरु भैसकेको छ । कोभिडका कारण गत वर्ष स्थगित ईपीएल यस वर्ष कुनैपनि हालतमा सञ्चालन गर्ने आयोजकको तयारी छ ।
विश्वकप छनोट :
फुटबल नेपालमा लोकप्रिय छ । तर नेपालको राष्ट्रिय फुटबल टिमले खेल्ने सबैभन्दा ठुलो स्तरको प्रतियोगिता भनेकै विश्वकप छनोट हो । नेपाल अहिले विश्वकप छनोटको दोस्रो चरण खेलिरहेको छ । अवे म्याच खेलिनैसक्यो, अब होम म्याचको पालो । अर्थात नेपालले दशरथ रंगशालामा अष्ट्रेलिया, जोर्डन र चाईनिज ताईपेलाई बोलाएर खेल्नपर्ने ।
कोरोनाका कारण गत वर्ष सम्भव भएन । नेपालले थ्री नेसन्स कप आयोजना गरेर अन्तराष्ट्रिय फुटबल प्रतियोगिता आयोजना गर्न सक्षम रहेको सन्देश दिसक्यो । तर एएफसी नेपालले खेल्ने घरेलु खेल कुवेतमा खेलौ भन्छ । मतभेद छ, यसको आफ्नो राजनीति छ । तर नेपालले यस वर्ष विश्वकप छनोटको खेल कुनैपनि हालतमा खेल्नुपर्नेछ ।
साफ च्याम्पियनसिप :
साफ च्याम्पियनसिप यस वर्ष बंगलादेशमा आयोजना हुदैछ । प्रतियोगिता कात्तिक २८ देखि मंसिर ११ गतेसम्म आयोजना हुदैछ । कोरोनाका कारण गत वर्ष गर्ने भनिएको प्रतियोगिताको मितिनै सावर्जनिक भएन । दक्षिण एसियाली फुटबलको सबैभन्दा ठुलो प्रतियोगिता जित्न नेपालले लगातार केही वर्षदेखि कोशिश गर्दै आएको छ तर असफल देखिन्छ ।
दुई दशकको एन्फा नेतृत्व परिवर्तन भएपनि मैदान भित्रको फुटबल परिवर्तन हुन सकेको छैन । साफको नतिजाले वर्तमान एन्फा नेतृत्वको समेत मुल्याङ्गकन गर्नेछ ।
एसियन भलिबल च्याम्पियन :
नेपालको महिला भलिबलले एक पछि अर्को सफलता प्राप्त गर्दैछ । गत वर्ष एभीसी सेन्ट्रल जोनमा स्वर्ण र सागमा ऐतिहासिक रजत पदक जितेको महिला भलिबलले यस वर्ष एसियन च्याम्पियनसिप खेल्दैछ । नेपालको महिला भलिबलले एसियन च्याम्पियनसिप खेल्न लागेको पहिलो पटक हो ।
प्रतियोगिता भदौ १३ देखि २० गतेसम्म चीनमा आयोजना हुदैछ । नेपालको भलिबलले खेल्न लागेको यो नै अहिलेसम्मको ठुलो प्रतियोगिता हो । एसियन च्याम्पियनसिपसंगै नेपालको भलिबलले अन्तराष्ट्रिल खेलकुदमा नयाँ परिचय दिने विश्वास गरिएको छ । प्रतियोगिताका लागि नेपाल भलिबल संघले गत हप्ता सम्पन्न एनभीए क्लब च्याम्पियनसिपबाट खेलाडी छनोट गरिसकेको छ ।
नवौं राष्ट्रिय खेलकुद :
सरकारले प्रत्येक दुई वर्षमा राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता आयोजना गर्छ । कोरोनाले गत वर्ष फागुनमा तय भएको प्रतियोगिता हुन पाएन । नयाँ मिति पनि आएन । तर नवौं राष्ट्रिय खेलकुद यस वर्ष पोखरामा हुने भनिएको छ । माघ, फागुनमा प्रतियोगता गर्ने राखेपको योजना छ । विभिन्न कारणले राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता नियमित हुन सकेको छैन । नवौं पोखरामा हुनेछ । दशौं राष्ट्रिय खेलकुद कर्णाली प्रदेशका लागि प्रस्ताव गरिएको छ । समयमा राष्ट्रिय खेलकुद नहुने घरेलु खेलकुदको नियतिनै हो । तत्कालिन सदस्य सचिव केशवकुमार विष्टले आँट गरेर आफ्नै कार्यकालमा लगातार दुई राष्ट्रिय खेलकुद प्रतियोगिता गराए । वर्तमान सदस्य सचिव रमेशकुमार सिलवालले समेत यस वर्ष प्रतियोगिता गर्ने आँट गरुन, र साग खेलकुदमा जस्तै क्षमता प्रर्दशन गरुन भन्ने घरेलु खेलकुदको कामना छ ।
