किन पुबुदु फर्काउन चाहदैन क्यान ?

काठमाडौं । नेपाली क्रिकेट इतिहासमा थुप्रै प्रशिक्षकले राष्ट्रिय टिम सम्हालेका छन् । हालसम्म नेपाली क्रिकेट टिमलाई हालसम्म १३ विदेशी प्रशिक्षकले प्रशिक्षण दिएका छन् ।

केही मुख्य प्रशिक्षकको रुपमा क्रिकेट टिमसँग जोडिए भने केहि छोटो समयका लागि कन्सल्ट्यान्टका रुपमा रहे ।

नेपालको टिमलाई भारत, इंग्ल्यान्ड, अष्ट्रेलिया, श्रीलंका र पाकिस्तान जस्ता टेष्ट राष्ट्रका प्रशिक्षकले प्रशिक्षण दिईसकेका छन् ।

भारतीय प्रशिक्षक उमेश पटवालले राष्ट्रिय क्रिकेट टिमको मुख्य प्रशिक्षकको जिम्मेवारी छाडेपछि कार्यबाहक प्रशिक्षकमा सिमित छ ।

राष्ट्रिय खेलकुद परिषद (राखेप) र अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आईसीसी) को संयुक्त प्रयासमा पटवाल एक वर्षका लागि नेपालको मुख्य प्रशिक्षकमा नियुक्त भएपनि समय अवधि नसकिदै उनले पद छाडेका थिए ।

त्यसयता नेपालले आफ्नो एकदिवसीय मान्यता जोगाइ राख्न सक्ने मुख्य प्रशिक्षकको खोजीमा रहेको छ । नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले आईसीसी र एसीसीसँगको सहकार्यमा प्रशिक्षकको खोजी गर्दै आएको छ ।

क्यानले खेलाडीसँग भाषामा समस्या नपर्ने र एकदिवसीय राष्ट्रको विराशत कायम राख्न सक्ने प्रशिक्षकको खोजी गरिरहेको छ ।

त्यसैले नेपालको प्रशिक्षकमा भारतीय मुलका आउने बलियो सम्भावना रहेको छ ।

नेपालले हालसम्म पाएको विदेशी प्रशिक्षकमध्ये श्रीलंकन प्रशिक्षक पुबुदु दसानायाकेलाई लोकप्रिय र सफल मानिन्छ । उनको प्रशिक्षणमा नेपालले सन् २०१४ को टी-ट्वान्टी विश्वकपमा सहभागिता जनाएको थियो । त्यो नै नेपालले हालसम्म खेलेको उच्च स्तरको अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता हो ।

पुबुदु सन् २०११ नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टिमको प्रशिक्षक नियुक्त भएका थिए । नेपालको प्रशिक्षण सम्हाल्नुअघि उनले क्यानडालाई २०११ को एकदिवसीय विश्वकप खेलाएका थिए । सोहि बेला नेपालले पहिलो पटक टी-ट्वान्टी अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता समेत पाएको थियो ।

विश्वकप बाहेक नेपालले क्रिकेटमा पुबुदुको सहयोगमा थुप्रै सफलता हात पारेको थियो ।

उनको प्रशिक्षणमा नेपालले डिभिजन ५ मा रहेको नेपालले डिभिजन ४ र ३ को उपाधि जित्दै डिभिजन २ सम्मको यात्रा गरेको थियो । नेपालका ग्लोबल आइकन भनेर चिनिने सन्दीप लामिछाने पुबुदुकै खोज हुन् ।

खेलाडीलाई खुलेर खेल्न दिने र प्रतिभा पहिचान गर्न सक्ने क्षमता पुबुदुमा छ । नेपालको प्रशिक्षण छाडेपछि उनले अमेरिकाको प्रशिक्षकको रुपमा काम गरे । उनको प्रशिक्षणमा अमेरिकाले समेत एकदिवसीय मान्यता पाएको थियो ।

पुबुदु अहिले नेपालको चर्चित फ्रेन्चाइज लिग एभरेष्ट प्रिमियर लिग (ईपीएल) को चौथो संस्करणको लागि भैरहवा ग्लाडियटर्समा आबद्ध छन् । शरद भेसावाकरको कप्तानीमा रहेको भैरहवाको मुख्य प्रशिक्षकको रुपमा पुबुदु पाँच वर्षपछि नेपाल आएका हुन् ।

तर, विश्वव्यापी रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरसको कारण लिग अनिश्चितका लागि स्थगित भएपछी उनी पुन: स्वदेश फर्किए । लामो समयपछिको नेपाल भ्रमणमा उनले घुमाउरो पारामा सबै कुरा मिले पुन: नेपालको प्रशिक्षण सम्हाल्न इच्छुक रहेको बताएका थिए ।

'अहिले भैरहवाको लागि नेपाल आएको हुँ । त्यसैले धेरै सोचेको छैन, पहिले ईपीएल अनि बाँकी आरु हेरौं,' नेपालआएपछि पुबुदुले पत्रकारसंग भनेका थिए, 'यदि उनीहरु (क्यान) मसंग काम कुरा गर्न चाहन्छन् भने म कुरा गर्न तयार छु ।'

क्यान मुख्य प्रशिक्षकको खोजीमा रहेको बेला पुबुदु नेपाल आउनु एक संयोग नै थियो । तर, क्यानले भने पुबुदुसँग कुनै सम्बन्ध जोड्न चाहेन, भनौं कुरा नै गरेन ।

क्यान स्रोतका अनुसार क्यानमा पुबुदुलाई राम्रो प्रशिक्षकको रुपमा हेरिने गरेको छैन । स्रोतकै भनाईमा पुबुदु क्रिकेटमा नतिजा निकाल्न माहिर रहेपनि राजनीतिज्ञ प्रशिक्षक हुन् । त्यसैले पुबुदुलाई क्यानले नेपालको प्रशिक्षकमा नियुक्त गर्न नचाहेको हो ।

पुबुदुको प्रशिक्षणमा रहेको बेला क्यानमाथि थुप्रै आरोप लागेको थियो । पुबुदुले खेलाडीको साथ लिएर संघका पदाधिकारीलाई मुद्दा हाल्न लगाएको आरोप समेत लागेको थियो ।

फलस्वरूप अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट परिषदले क्यानमा पारदर्शिता नभएको र राजनीतिक हस्तक्षेप भएको भन्दै क्यानलाई निलम्बन गरेको थियो ।

'पुबुदु प्रशिक्षकमा राम्रो हुन् । तर भित्रि रुपमा अलि फरक छन्,' क्यान स्रोतले भने, 'त्यसैले त उनी जुन देशमा गएपनि लामो समय टिक्न सक्दैनन् ।'

नेपालको प्रशिक्षण छाडेपछि पुबुदु अमेरिकाको प्रशिक्षकमा नियुक्त भएका थिए । उनको प्रशिक्षणमा अमेरिकाले सन् २०१९ मा एकदिवसीय मान्यता पाएको थियो । लगत्तै उनलाई अमेरिकाको प्रशिक्षकबाट समेत राजिनामा दिएका थिए ।

क्यानका अध्यक्ष चतुर बहादुर चन्दले समेत केही समयअघि खेलपाटीसँगको कुराकानीमा घुमाउरो पारामा पुबुदुलाई प्रशिक्षक नबाउने बताएका थिए ।

'हामीसँग पुबुदुले सम्झौता गरेका थिएनन् । र, अहिलेसम्म पुबुदुको बारे हामीले पनि सोचेका छैनौं,' अध्यक्ष चन्दले भनेका थिए ।

क्यानको अध्यक्ष टंक आङबुहाङ हुँदा पुबुदु नेपालको प्रशिक्षकमा नियुक्त भएका थिए । सन् २०११ देखी सन् २०१४ सम्म आङबुहाङले क्यान नेतृत्व गरेका थिए ।

यो पनि : कोरोनाले क्रिकेटको कुन कुन काममा असर गर्यो ?