काठमाडौं। नेपालमा हाल सञ्चालन हुने प्रमुख फुटबल लिग भनेकै ‘ए’ डिभिजन लिग र नेपाल सुपर लिग (एनएसएल) हुन्। ‘ए’ डिभिजन लिग त परम्परागत रूपमा अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा)ले आयोजना गर्दै आएको छ, जबकि एनएसएल भने निजी क्षेत्रको पहलमा सन् २०१९ बाट सुरु भएको हो।
लिगको संरचना र स्तर बिस्तारै सुधार भइरहेको भए पनि यसको आयोजनास्थल भने अझै सीमित छ। काठमाडौं उपत्यकाको खाडलभन्दा बाहिर यी लिग विस्तार हुन नसकेको वास्तविकता हो। यसले नेपाली फुटबललाई देशव्यापी बनाउन सक्ने अवसर गुमाएको आभास हुन्छ। खेल स्थलको सीमिततामा दर्शकहरूको अभाव प्रमुख कारण होइन। नेपाली फुटबलका समर्थकहरू देशभर छरिएका छन्।
तर, यसलाई सम्भावनामा रूपान्तरण गर्न आयोजकहरूमा आवश्यक इच्छा शक्ति र योजना निर्माणको कमी देखिन्छ। यी बहसका बीचमा एनएसएल आयोजक नेपाल स्पोर्ट्स एन्ड इभेन्ट्स म्यानेजमेन्ट (एनएसइएम) ले भने काठमाडौंको खाल्टोबाट टाउको निकाल्दै प्रतियोगिता मोफसलमा पनि लाने संकेत देखाएको छ।
आगामी चैत्र (मार्च) देखि सुरु हुने लिग भने उपत्यकाबाहिर गर्न सकिन्छ कि सकिँदैन भनेर अध्ययन गर्ने काम भइरहेको एनएसइएमका प्रबन्ध निर्देशक श्रेयांश कार्कीले सुनाए। ‘यो तेस्रो संस्करणका लागि छिट्टै नै भेन्यु घोषणा गर्दैछौं। अहिले हामी दुई चार सहरको रेकी पनि गरिरहेका छौं,’ उनले खेलपाटीसँग भने।
तत्कालीन अध्यक्ष कर्मा छिरिङ शेर्पाको नेतृत्वमा रहेको एन्फाले चार वर्षे सम्झौता गर्दै सन् २०१९ जनवरीमा एनएसइएमलाई एनएसएल आयोजना गर्ने अधिकार सित्तैमा दिएको थियो। कोरोना महामारीको बेला आयोजना भएको लिग त्रिपुरेश्वरस्थित दशरथ रंगशालामा गरियो। महामारी भएको बेला भएर पनि त्यो आफैंमा बन्द रंगशालाभित्र गर्नु स्वाभाविक थियो। तर, दोस्रो संस्करणका केही खेल काठमाडौं उपत्यकाबाहिर लैजाने हल्ला एनएसइएमलले खुबै चलायो। तर, अन्तिम के मिलेन दशरथ रंगशालामै सीमित गरियो।
काठमाडौं उपत्यकाभन्दा बाहिर लिग विस्तार हुन नसक्दा देशभर नेपाली फुटबललाई लोकप्रिय बनाउने अवसर गुम्दै गएको छ। यो कुरा कार्की संयमले पनि बुझेका छन्। त्यसैले उनी अहिले जग हाल्ने तयारीमा मात्रै देखिएका छन्। इँटा थप्न भने केही समय लाग्ने उनको भनाइ छ। ‘अहिलेको स्थितिमा होम एन्ड अब गर्न धेरै वर्ष लाग्छ। तर, काठमाडौंबाहिरको एक सहरमा भने गर्न सकिन्छ। यो पालि चाहिँ काठमाडौंबाहेक अन्य एक सहरमा भने १०० प्रतिशत गर्छौं,’ उनले भने।
पहिलो संस्करण २०२१ अप्रिल २४ देखि मे १५ सम्म भएको थियो, जसको उपाधि काठमाडौं रेजर्सले उचालेको थियो। २०२४ नोभेम्बर २४ देखि डिसेम्बर ३० सम्म भएको दोस्रो संस्करणमा ललितपुर सिटी एफसी च्याम्पियन भएको थियो। दशरथ रंगशालामा आयोजित दुवै संस्करणको फाइनलमा धनगढी एफसी रोकिएका थिए। दोस्रो संस्करणको फाइनल खेल हेर्न १५ हजारभन्दा बढी दर्शक रंगशाला नै पुगेका थिए। कति भने टिकट नपाएर खाली हात फर्किन परेको थियो।
त्यसैले लिगको आयोजनालाई देशव्यापी बनाउने प्रयासले काठमाडौं उपत्यकाभन्दा बाहिर पनि फुटबलको यही लोकप्रियतालाई बढाउने अपेक्षा गरिन्छ। यद्यपि, यो लक्ष्यमा पुग्न अझै समय र योजनाबद्ध प्रयास आवश्यक रहेको कार्की औंल्याउँछन्।
पूरा भिडियो
