काठमाडौं। कुस्तीबाज विनेश फोगट ने बुधबार सन्न्यासको घोषणा गरेकी छन्। त्यसको एक दिनअघि उनी पेरिस ओलम्पिक २०२४ अन्तर्गत कुस्तीको फाइनलमा अयोग्य घोषित भएकी थिइन्।
विनेशले ५० केजी तौलसमूहमा प्रतिस्पर्धा गरेकी थिइन्। तर, १०० ग्राम तौलका कारण स्वर्ण पदकका लागि अयोग्य घोषित भइन्। आफ्नो सन्न्यासको घोषणा गर्दै उनले एक्समा एक पोस्टमा भनेकी छन्, ‘मम रेस्लिङले मलाई जित्यो, म हारें। मलाई क्षमा गर्नुहोस्, तपाईंको सपना र मेरो साहस चकनाचूर भयो। मसँग अब कुनै शक्ति छैन। गुडबाई रेस्लिङ २००१–२०२४।’
विनेशले सेमिफाइनलमा आफ्नो प्रतिद्वन्द्वीलाई ५–० को अन्तरले पराजित गर्दै ओलम्पिकको फाइनलमा स्थान बनाउने पहिलो भारतीय महिला कुस्ती खेलाडी बनेकी थिइन्।
यद्यपि, उनी केवल १०० ग्रामको अधिक तौलका कारण फाइनल खेलबाट अयोग्य घोषित भएकी थिइन्। त्यसपछि उनले कोर्ट अफ एब्रिभिएम फर स्पोर्ट (सीएएस) मा अपील गरिन्। यो इभेन्टका लागि कम्तिमा रजत पदक दिनुपर्ने उनले बताइन्।
विनेशको नाम शीर्ष र प्रसिद्ध महिला भारतीय कुस्तीबाजमा गनिन्छ। विनेश इतिहासकै सबैभन्दा सफल भारतीय कुस्ती खेलाडी हुन्। उनको जन्म २५ अगस्ट १९९४ मा हरियाणाको भिवानी जिल्लाको बालाली गाउँमा कुस्ती खेलाडीहरूको परिवारमा भएको थियो।
यस्तोमा विनेशले पनि कुस्तीमा करियर बनाउने निधो गरिन्। उनले आफ्ना काका महावीर सिंह फोगट, महिला कुस्ती खेलाडी गीता र बबिता फोगटका पिताबाट कुस्ती प्रशिक्षण लिएकी थिइन्।
जब विनेश नौ वर्षकी थिइन्, उनका पिता राजपालको हत्या भएको थियो। यो ठूलो दु:खका अलावा विनेशले कुस्ती खेलेको कारण गाउँका मानिसहरूको विरोधको पनि सामना गर्नुपऱ्यो। यसको बावजुद उनको साहस कम भएन र उनी भारतको उत्कृष्ट महिला कुस्ती खेलाडीमध्ये एकको रूपमा उदाएकी छन्।
विनेशले सन् २०१६ मा रियो ओलम्पिकमा महिला ४८ केजी फ्रीस्टाइलमा डेब्यु गरेकी थिइन्। तर, घुँडाको गम्भीर चोटका कारण उनी क्वार्टरफाइनलबाट पछि हट्न बाध्य भइन्। त्यसपछि विनेश टोकियो ओलम्पिक २०२० का लागि छनोट भइन्। तर, यस पटक पनि उनले क्वार्टरफाइनलमा हार बेहोर्नुपरेको थियो।
-1725689492.webp)
