काठमाडौं । अष्ट्रेलियामा जारी महिला टी-ट्वान्टी विश्वकपमा एसोसियट राष्ट्र थाइल्याण्डले पहिलो पटक सहभागिता जनाएको छ ।
थाइल्याण्डले शनिबार सन् २०१६ को विश्व विजेता वेष्ट इण्डिजविरुद्ध खेल्दै विश्वकपमा ऐतिहासिक डेब्यु गर्यो । तर, डेब्यु खेलमा थाइल्याण्ड टेष्ट राष्ट्रसँग सहजै ७ विकेटले पराजित भयो ।
सन् २०१९ मा भएको विश्वकप छनोटमा पीएनजीलाई पराजित गर्दै थाइल्याण्डले पहिलो पटक विश्वकपमा सहभागिता पक्का गरेको थियो ।
त्यसअघि घरेलु मैदानमा भएको एसिया कप छनोटमा थाइल्याण्डले नेपाललाई पराजित गर्दै उपाधिसहित विश्वकपको यात्रा सुरु गरेको थियो ।
थाइल्याण्ड नेपालको चिरपरिचित प्रतिद्वन्दी हो । नेपालले अन्तराष्ट्रिय क्रिकेटमा डेब्यु समेत थाइल्याण्डविरुद्ध नै गरेको थियो ।
सन् २००७ मा मलेसियामा भएको पहिलो महिला एसीसी प्रतियोगितामा थाइल्याण्डविरुद्ध नेपालले अन्तराष्ट्रिय खेलमा डेब्यु गरेको थियो । नेरी थापाको नेतृत्वमा रहेको नेपालले पहिलो खेलमा ५५ रनको एतिहासिक जित हात पार्न सफल रह्यो ।
त्यसयता नेपालले थाइल्याण्डसँग ६ पटक प्रतिस्पर्धा गरेको छ । तर, नेपालले पहिलो खेलमा बाहेक थाइल्याण्डलाई पराजित गर्न सकेको छैन । पटक पटक थाइल्याण्डसंग पराजित हुँदा नेपालले थुप्रै अवसर गुमाउँदै आएको छ ।
६ राष्ट्र सम्मिलित विश्वकप छनोटमा समेत नेपाल थाइल्याण्डसँग पराजित हुँदा ग्लोबल छनोटमा पुग्न असफल भएको थियो । यस्तै एसिया कप छनोटको फाइनलमा समेत नेपाल थाइल्याण्डसँगै पराजित भएको थियो ।
त्यसैले नेपालको लागि थाइल्याण्ड हाल मुख्य चुनौतिको रुपमा रहेको छ । तर, थाइल्याण्डले एतिहासिक विश्वकपमा सहभागिता जनाउँदा नेपाली टिम खुसी छ । राष्ट्रिय क्रिकेट टिमकी कप्तान रुबिना क्षेत्री समेत थाइल्याण्डले विश्वकप खेलेको देख्दा खुसी रहेको बताउँछिन् ।
थाइल्याण्डले एसोसियट राष्ट्रको प्रतिनिधित्वको रुपमा विश्व सामु खेलिरहेको रुबिनाको बुझाई छ ।
'थाइल्याण्डले विश्वकपमा खेल्दा अन्य एसोसियट राष्ट्रलाई समेत एक्सपोजर मिल्छ,' कप्तान रुबिनाले खेलपाटीसँग भनिन्, 'थाइल्याण्डले विश्वकप खेल्दा हामीले किन खेल्न नसक्ने भन्ने एक प्रोत्सान मिलेको छ ।'
थाइल्याण्डको उडान -
सन् २००७ मा थाइल्याण्ड क्रिकेट संघले अन्तराष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आईसीसी) बाट एसोसियट राष्ट्रको मान्यता पाएसँगै एसियन क्रिकेट परिषद (एसीसी) को पहिलो प्रतियोगितामा सहभागिता जनाएको थियो । प्रतियोगितामा थाइल्याण्ड सबै खेलमा ४० रनमा समेटिएको थियो ।
त्यस प्रतियोगितामा (नेपालको पहिलो अन्तराष्ट्रिय प्रतियोगिता) मा नेपाल भने उपविजेता बनेको थियो ।
तर, प्रतियोगितामा खराब प्रदर्शन गरेपनि थाइल्याण्ड क्रिकेट संघले क्रिकेटमा लगानी गर्दै गयो । खेलाडीलाई अनुबन्ध देखि अन्तराष्ट्रिय खेलको एक्सपोजर दिंदै गयो । संघले क्रिकेटलाई संस्कारको रुपमा विकास गर्न चाहेको थियो ।
फलस्वरूप हाल थाइल्याण्डले ग्रासरुट क्रिकेट बलियो बनाएको छ र उमेर समूहको क्रिकेट आयोजना गर्दै आएको छ । क्षेत्रिय क्रिकेटमा राम्रो गरेको थाइल्याण्डले सन् २०१५, २०१७ र २०१८ को छनोट पार गर्न नसक्दा विश्वकपबाट पछि पर्दै आएको थियो ।
सन् २०१८ मा थाइल्याण्डले भारतका फर्ष्ट क्लास क्रिकेटर हर्षल पाठकलाई प्रशिक्षकमा नियुक्त गर्यो । पाठकको प्रशिक्षणमा रहेको टिमले विश्वकप सम्मको यात्रामा १७ टी-ट्वान्टी अन्तराष्ट्रिय खेलमा लगातार अपराजित हुँदा अष्ट्रेलियाको कीर्तिमान भंग गर्न सफल भयो ।
थाइल्याण्डबाट नेपाललाई पाठ -
थाइल्याण्डबाट नेपालले मात्र नभएर एसोसियट राष्ट्र सबैले पाठ लिन जरुरी रहेको छ । थाइल्याण्ड क्रिकेट संघले गर्ने लगानी देखि प्रदान गर्ने अन्तराष्ट्रिय देखि घरेलु खेलहरुमा नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले समेत ध्यान दिनु पर्नेछ ।
लामो समयको निलम्बन फुकुवाबाट निस्किएको क्यानले पहिलो पटक महिला क्रिकेटरलाई समेत कन्ट्रयाक्टमा राख्ने निर्णय लिएको छ जुन सकारात्मक पक्ष हो । यसबाट सबै खेलाडी खुसी र प्रेरित छन् ।
यस्तै क्यानले भौतिक पूर्वाधार देखि घरेलु क्रिकेटमा जोड दिन जरुरी छ । प्रधानमन्त्री कप नामको एउटा प्रतियोगिता बाहेक महिला क्रिकेटमा खासै गतिलो कार्यक्रम छैनन् ।
न स्तरीय प्रतिस्पर्धा, न त खेलाडी उत्पादनमा सहयोग । उल्टै खेलाडीहरु पाउने पुरस्कार समेत ठगिदै आएका छन् ।
त्यस बाहेक महिलाको फ्रेन्चाइज क्रिकेट वुमन्स च्याम्पियन्स लिग (डब्लुसील) क्रिकेटले गत वर्ष पहिलो संस्करण पुरा गर्यो ।
भद्रगोल घरेलु संरचना र अनिश्चित भविष्यले धेरै नयाँ खेलाडी आउन सकेका छैनन् ।
विद्यालय स्तरबाट सुरु भएको नेपालको महिला क्रिकेट अहिले ठप्प जस्तै छ । जसको प्रभाव नेपालको नतिजा र प्रर्दशनमा प्रष्ट देखिन्छ । दशक बितिसक्दा समेत पहिलो पुस्ताका खेलाडीलाई विस्थापित गर्ने खेलाडी उत्पादन हुन सकेका छैनन् ।
विश्व परिदृष्यमा हेर्ने हो भने पुरुष क्रिकेट भन्दा महिला क्रिकेटमा बढि सम्भाबना रहेको छ ।
